Allah’ın isimlerine de iman etmek gerekli midir?

Tarih: 03.02.2020 - 20:00 | Güncelleme:

Soru Detayı

- Allah’ın zatına ve sıfatlarına iman gerekli iken isimlerine de aynı şekilde iman etmek gerekli midir?
- ​Allah'a iman zatına, isimlerine, sıfatlarına iman ile olur. Ve Allah'ın zatında, isimlerinde ve sıfatlarında ortağı yoktur.
- Bu söylediklerim tafsilatlı şekilde doğru mudur?
- Ehli sünnetin görüşü söylediklerim gibi midir?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Evet, Allah’ın zatına ve sıfatlarına iman etmek gerekli olduğu gibi, Allah’ın isimlerine de iman etmek gereklidir.

Sıfatlar belli sayıda olmakla birlikte bunlardan sonsuz fiiller zuhur etmiştir ve bu fiillerden her birisi, Allah’ın, ezelden beri var olan bir ismine dayanır. Terbiye fiilinin Rab ismine dayanması gibi.

Şu var ki, henüz hiçbir varlığın yaratılmadığı dönemde de bu isimler var idi, ama tecelli etmemişlerdi.

Kur'an’da Allah’ın zatına birçok isim nispet edilmiştir. Bunların sık sık tekrar edildiği de görülür.

Tevbe suresi dışındaki 113 sure besmele ile başlamakta, aynı terkip iki ayetin içinde de yer almaktadır.

Ayrıca “ism” kelimesi dokuz yerde “ismullah”, dokuz yerde “ismü rabbik”, iki ayette de zamire muzaf olarak “ismuh” şeklinde yirmi yerde zikredilmektedir (bk. M. F. Abdülbaki, el-Mucem, “ism” md.)

Esma-i hüsna terkibi ise dört ayette yer alır. İslam literatüründe genellikle kabul edilen nüzul sırasına göre bu dört ayetin ilki (bk. Araf ,7/180) Allah’ın esma-i hüsnası bulunduğunu, kendisine onlarla dua edilmesi gerektiğini ifade etmekte ve O’nun isimlerinde “ilhad”a düşenlere itibar edilmemesini istemektedir:

"En güzel isimler Allah'ındır. O'na o güzel isimleriyle dua edin ve O'nun isimleri hakkında gerçeği bırakıp sapanları (ilhada düşenleri) bırakın. Onlar yaptıklarının cezasına çarptırılacaklardır." (Araf, 7/180)

“Haktan sapmak, itidalden ayrılmak” anlamına gelen ilhadın bu ayetteki manası iki noktada yoğunlaşmaktadır:

a) İsimleri ya tamamen inkar etmek veya inkara götürecek şekilde tevile tabi tutmak.

b) Teşrik veya teşbihte bulunmak. Yani isimleri ancak Allah için geçerli olan anlamlarıyla Allah’tan başkasına nispet etmek, Allah’a ortak yapmak veya O’nu yaratılmışlara ait isim ve kavramlarla adlandırmak, Allah’a benzetmek. (bk. Taberi, Fahreddin er-Razi, Araf 180. ayetin tefsiri)

Siyak ve sibakıyla birlikte göz önünde bulundurulduğunda, bu ayetin İslam’ın ilk yıllarında ısrarla üzerinde durulan tevhid inancını pekiştirdiği görülür.

İkinci esma-i hüsna ayeti (Taha, 20/8) Allah’ı kainatın yaratıcısı, yöneticisi ve maliki olarak niteleyen ve en gizli şeyleri bildiğini ifade eden bir grup ayetten sonra gelmekte ve yine tevhid akidesini vurgulamaktadır:

“Allah kendisinden başka ilah olmayandır. En güzel isimler O’na mahsustur.”

İslam’dan önce özellikle Güney Arabistan’da “rahman” kelimesinin Tanrı’nın ismi olarak kullanıldığı bilinmektedir. Bu sebeple Taberi’nin naklettiğine göre Hz. Peygamber’in dua, niyaz ve ibadetlerinde rahman ismini kullanması müşrikler tarafından yadırganmış, bu tutumun onun ana ilke olarak kabul ettiği tevhid inancına ters düşeceği ileri sürülmüş, bunun üzerine İsra suresinin 110. ayeti nazil olmuştur. (Camiu’l-beyan, İsra 110. ayetin tefsiri)

Bu ayette, “Allah” adına veya “rahman” adına dua edilmesinin neticeyi değiştirmeyeceği, çünkü O’nun birden fazla isminin bulunduğu ifade edilmektedir.

Nihayet Medine döneminde nazil olan Haşr suresinin son üç ayetinde (59/22-24) Allah’ın on altı (“tesbih” kavramı göz önünde bulundurulduğu takdirde on yedi) ismi sıralanmış ve bir defa daha O’nun esma-i hüsnasının bulunduğu belirtilmiştir.

Bu ayetlerde Allah’ın birliği vurgulandıktan sonra tenzîhî, sübûtî ve fiilî bazı sıfatlarını dile getiren isimler örnek bir adlandırma niteliğinde zikredilmiştir.

Demek ki, Allah'ın isimleri vardır ve bunların varlığına da iman etmek gerekir.

İlave bilgi için tıklayınız:

Allah'ın isimlerinin sonsuz olması ne demektir?
Allah'ın fiili isimleri nelerdir, örnek verebilir misiniz?
Allah'ın isimleri hakkında bilgi verir misiniz?
Allah'ın sıfatları, isimleri ve filleri de zamandan ve mekandan ...
Fen bilimleri ve meslekler, Allah'ın isimlerine mi dayanır?
Allah'ın isimleri de zatından ayrı mıdır?

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet

Bu içeriği faydalı buldunuz mu?
Yorum yapmak için giriş yapın veya kayıt olun