Allah iş yapmak için kendi sıfatlarına ihtiyaç duyar mı?

- Allah iş yapmak için kendi sıfatlarına ihtiyaç duyar, bu bir eksiklik değil mi?
- Neden kendi sıfatına ihtiyacı olsun?

Değerli kardeşimiz,

- Bu tarz bir yaklaşım kelimenin tam anlamıyla sakat bir mantıktır. Çünkü, Allah’ın sıfatları, Allah’ın kendisinde var olan vasıflarıdır. Bir varlık varsa onun mutlaka vasıfları, sıfatları da olacaktır. Bu sıfatları Allah’ın dışında bağımsız birer varlık değil ki, bundan hareketle -haşa- “Allah başka şeylere ihtiyaç duyar.” diyebilelim.

- Allah’ın sıfatlarına ihtiyaç duyması, kendi zatına ihtiyaç duyması manasına gelir. Çünkü hiçbir sıfat “Zât-ı Akdes”siz olamaz. Örneğin, Allah’ın ilmi, kudreti, hikmeti, iradesi Allah’ın Zat-ı Akdesine bağlı olarak vardır.

Buna göre, örneğin: “Allah, kendi kudretine ihtiyaç duyar.” demek ile“Allah kendi zatına ihtiyaç duyar.” demek arasında bir fark yoktur.  

“Allah kendi varlığına ihtiyaç duyar” demek ne kadar abes ise, “Allah kendi sıfatlarına ihtiyaç duyar.” demek de o kadar abestir. Çünkü, sıfatsız Zat düşünülemez. Nitekim, Allah’ın sıfatlarının başında “Vücud” sıfatı gelir. Bu sıfatı Allah’tan ayrı düşünebilir miyiz?   

Aslında, Mutezileler de bu yanlış mantık ve hatalı kavrayıştan ötürü Allah’ın sıfatlarını inkâr etmişler.

- Buradaki doğru tasavvur şudur:

Allah ne zatında, ne sıfatlarında hiçbir varlığa muhtaç değildir. Zatı gibi sıfatları da ezelidir, ebedidir. Bu sebeple, Allah ne zatında ne sıfatlarında herhangi bir şeye muhtaç değildir.

Sıfatsız bir Allah tasavvur edilemez. Çünkü bu takdirde ilmi, kudreti, görmesi, işitmesi, yaratması olmayan bir varlık akla gelir ki, hakikatten bir zerre bile nasibi olmayan bir düşüncedir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet