​Tuvalette konuşmak mekruh mu?

​- Helada konuşmak tahrimen mekruh mu?
- Lavabo kapağı kapalıyken orası tuvalet hükmünden çıkar mı?

Değerli kardeşimiz,

Tuvalette, konuşmayı gerektirecek bir durum olmadıkça konuşmak mekruhtur. Çünkü orası sohbet yeri değildir. Verilen selam bile cevaplandırılmaz. Ancak tuvalet ihtiyacını giderdikten sonra selam alınır.

Nitekim, Peygamberimiz (asm) idrar yaparken (küçük abdestini bozarken) bir adam oradan geçiyordu, selâm verdi, Peygamberimiz (asm) onun selamına karşılık vermedi.(1)

Ebu Davud’un rivayetinde şu bilgi de vardır: “Şüphesiz ki Resûlüllah (asm) teyemmüm ettikten sonra o adamın selamını alıp cevapladı.”

Böylece tuvalet ihtiyacı giderirken Allah'ın ismini anmanın mekruh olduğu hükmü ortaya çıkıyor, isterse o ismi anmak, selâmı alıp cevaplamak gibi bir farz bile olsa, fark etmez.

Buna göre, tuvalet ihtiyacı giderirken, ister zikir, ister bunun dışında bir söz olsun konuşmaktan sakınmalıdır.

Ancak önemli ve zaruri haller bu genellemenin dışındadır. Meselâ, iki gözden yoksun bir adamın tehlikeli bir yere yaklaşıp yuvarlanmak üzere olduğunu gördüğünde onu uyarır.(2)

Özetle, alimlerin çoğu, ilgili hadis rivayetlerinden hareketle, tuvalet ihtiyacı giderirken konuşmayı mekruh saymışlardır.

Ahmed b. Hanbel konuşmamayı müstehab kabul etmiş, aksine bir tutumun mekruh olacağını belirtmiştir.

Hanefiler, zaruri bir hâl olmadıkça o vaziyette konuşmaz, şeklinde bir ifade kullanmışlar ki, bu sünnetin terkini gerektiren bir davranıştan kişiyi sakındırmaya yöneliktir.(3)

Buna göre, tuvalet ihtiyacı giderirken bir ihtiyaç olmadığı halde konuşmak mekruh ise de bu harama yakın bir mekruh değildir.

Tuvalet ihtiyacı giderildikten sonra, henüz tuvaletten ve banyodan çıkmamış olsa bile konuşmak mekruh olmaz.

Dipnotlar:

1) Ebû Davud, Taharet 8; Tirmizi, Taharet 67.
2) Fıkhu's-Sünnet, 1/32.
3) bk. Mucemu'l-Fıkhı'l-Hanbeli, 1/65; Haşiyetü't-Tahtâvî kenarı Meraku'l-felah, 29.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet