İslam Deccal’ine neden Süfyan denmiştir?

- Bu ifadenin sahabi olan Ebu Süfyan (ra) ile ilgisi var mıdır?

Değerli kardeşimiz,

Öncelikle Deccal’a “Süfyan” denilmesinde; Ebu Süfyan (ra)’in ismi ile ilgili hiçbir irtibat ve ilgi yoktur. Konular, birbirinden tamamen bağımsız ve farklıdır. Bir ismin menfi anlamda kullanılması, müspet yönünü zedelemez.

Süfyan kelimesi “Sefa-Yesfi-Sefyen” kökünden gelen “Fu’lan” kalıbında bir isimdir.

Kelimelerin hem iyiye hem de kötüye delalet eden yönlerinin olduğu bilinmektedir. Örneğin, “Mesih” kelimesi hem Hz. İsa (as) hem de Deccal için kullanılmıştır. Bunun gibi İslam Deccalı için kullanılan “Süfyan” kelimesiyle anılan birçok iyi insan da vardır. İki büyük alim olan Süfyan b. Sevrî ile Süfyan b. Uyeyne de aynı adla şöhret bulmuşlardır.

Bundan anlaşılıyor ki, bir kelimenin bir kimse hakkında iyi veya kötü bir mana ifade etmesi, o kişinin fiilleriyle, inançlarıyla yakından ilgilidir. Bu hususu belirtikten sonra, artık  İslam Deccal'ına Süfyan lakabının verilmesinin ne anlama geldiğini açıklamaya çalışabiliriz:

a. Süfyan kelimesi “sefiye” kökünden gelmektedir. Bu kelime elin yarılması manasına gelir. “Sefiyet yeduhu = inşekkat” yani eli yarıldı, delindi manasına gelir (bk. Kamus,Tac, “SFY” maddesi).

“Süfyan bir su içecek, eli delinecek.” şeklindeki gerçeğe bu pencereden bakılabilir.

b. Sefiye kökünden gelen “sefiy” sözcüğü, “sefih” manasınadır. Sefih demek, hafif meşrep, beyinsiz manasına gelir.(Lisan, Tac, “SFY” maddesi).

Dinini dünyaya satandan daha beyinsiz var mı? Kur’an’da "süfeha / beyinsizler" kelimesi münafıklar için kullanılmıştır.(Bakara, 2/13). “Süfyan’ın nifakla iş görmesi” bu unvanı hakkettiğini göstermektedir.

c. Aynı kökten gelen “sefâ” kelimesi, devenin sütünün kesildiği manasında kullanılır.

Kevser suresinin son ayetinde -meal olarak- yer alan “Resulüm! Sana karşı kin besleyenin nesli kesiktir.” ayetinin işaretinde söz konusu olan Süfyan’ın neslinin kesik, yaptıklarının akim” olması ile bu manaya gelen Süfyan unvanı arasında sıkı bir ilişki göze çarpmaktadır.

d. Bu kökten gelen “esfa” kelimesi, alnındaki kılları az olan atlar için kullanılır ve bu vasıf kötü olarak görülür (Sihah, “FYS” maddesi).

Bu manada, Süfyan’ın başının ön kısmında saçlarının dökük ve hafif olduğuna işaret vardır.

e. İlginçtir; Abbasi halifesi Muhammed el-Emin döneminde, Yezid’in torunlarından olup, asıl adı Ali b. Abdullah (ö.198) olan, ancak Ebu’l-Amatayr es-Süfyanî olarak meşhur olan bir adam Şam’da ayaklanmış ve Halifeye karşı başkaldırmış ve belli bir çevre tarafından halifeliğine biat da edilmiştir.(bk. Tac, a.g.y; Vefiyatu’s-Safedî’den naklen)

Bütün bu açıklamalardan anlaşılıyor ki, İslam Deccal'ına Süfyan denilmesinin hikmeti, bu kelimenin onun hayatında ortaya koyduğu bazı vasıflarına işaret etmektir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet