Kimin cihadı Allah yolundadır?

- Kimin, hangisinin cihadı daha üstündür?
- Biri cesaretini göstermek, diğeri milletini korumak, öteki kendine yiğit adam dedirtmek için savaşan kimselerden hangisi Allah yolundadır?

Değerli kardeşimiz,

Ülkesini, milletine hizmet eden insanların çeşitli nedenlerle bu yolda çalıştıklarını sonradan anlayıp öğreniyoruz. Bazen de hiç bilemiyoruz. Bunlar cesaretini göstermek, milletini korumak ve kendine yiğit adam dedirtmek gibi değişik gayelerden başka, sırf mal-mülk elde etmek için çalışıp çabalıyorlar. Bu konudaki bir hadis-i şerif şöyledir:

سُئِلَ رسول الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم عَنِ الرَّجُلِ يُقاتِلُ شَجَاعَةً ، ويُقاتِلُ حَمِيَّةً ويقاتِلُ رِياءً ، أَيُّ ذلِك في سَبِيلِ اللَّهِ؟

فَقَالَ  رسول الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم  

« مَنْ قاتَلَ لِتَكُون كلِمةُ اللَّهِ هِي الْعُلْيَا فهُوَ في سَبِيلِ اللَّهِ »

Ebû Musa Abdullah İbni Kays el-Eş'arî radıyallahu anh şöyle dedi:

Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’e:

- Biri cesaretini göstermek, diğeri milletini korumak, öteki kendine yiğit adam dedirtmek için savaşan kimselerden hangisi Allah yolundadır, diye soruldu.

Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şu cevabı verdi:

- “Kim, İslamiyet daha yüce olsun diye savaşıyorsa, o Allah yolundadır.” (Buhârî, İlim 45, Cihad, 15; Müslim, İmâre 150, İbni Mâce, Cihad 13)

Hadis-i şerifin muhtelif rivayetlerinde görüldüğü üzere, cesaretini göstermek, milletini korumak ve kendine yiğit adam dedirtmek gibi gayelerden başka, sırf ganimet elde etmek ve öfkesini yatıştırmak için savaşanların hâli de Peygamber Efendimiz’e sorulmuştur. Bu düşüncelerle savaşanlardan hiçbirinin Allah yolunda cihad etmiş olamayacağını kesin bir dille açıklayan Resûl-i Ekrem Efendimiz, ancak İslamiyet’i yayıp yaşatmak (i`lâ-yi kelimetullah) için savaşanların Allah yolunda cihad etmiş sayılacağını belirtmiştir.

Hadisin metninde geçen kelimetullah sözüyle, kelime-i tevhid yani Lâ ilâhe illallah Muhammedün Resûlullah kastedilmiştir. İslam’ı en iyi ve en kısa bir şekilde ifade eden kelime-i tevhîd müslümanların parolası gibidir. Müslümanın en önemli görevi, dilinden düşürmediği bu aziz kelimeyi ufukların ötesine götürmek, başkalarının da Allah’ı tanımak suretiyle mutlu olmasını sağlamaktır. Cihad bu demektir. O hâlde böylesine yüce bir gaye için savaşmak varken, nefsani duygular ve basit çıkarlar için vuruşmak elbette yanlıştır.

Allah’ın rızasını kazanmak için savaşmak ön planda geldiği takdirde, zikredilen diğer hedeflerin gözetilmesi asıl maksada zarar vermez. Mesela milletini korumak için vuruşan kimsenin asıl gayesi Allah’ı hoşnut etmek, İslam yurduna düşman ayağı bastırmamak ise, kendi milletini koruma duygusu bu hedefe ters değildir.

İnsanoğlunun yaptığı her harekette niyetine bakıldığı bu hadiste bir kere daha ortaya konmaktadır. Demek oluyor ki, bir can pazarı olan savaşta ölünce şehid, kalınca gazi sayılabilmek için Allah’a hizmet aşkının ön planda tutulması gerekmektedir. Bunu Ebû Ümâme el-Bâhilî’nin rivayet ettiği şu hadis-i şerif daha açık bir şekilde ortaya koymaktadır:

Adamın biri Resûl-i Ekrem’e gelerek:

- Para ve şöhret için savaşan bir adam sevap kazanır mı, diye sordu.

Peygamber Efendimiz:

- Hiçbir şey kazanamaz, buyurdu.

Adam bu soruyu Resûl-i Ekrem’e üç defa sordu. Her defasında da aynı cevabı aldı. Sonra Hz. Peygamber sözünü şöyle tamamladı:

“Allah Teâlâ sadece kendi rızası için yapılan ibadetleri kabul eder, başkasını değil.” (Nesâî, Cihad 24).

Buna göre;

1. İşler değerlendirilirken hangi maksatla yapıldığına bakılır. İyi niyetle yapılmışsa Allah katında makbul olur.

2. Allah’ın rızasını kazanmak için savaşmak yerine menfaat ve nefsi tatmin için vuruşmak doğru değildir.

3. Dünyaya gönül bağlamak, insanı yüce hedeflere varmaktan alıkoyan basit ve önemsiz bir uğraştır.

4. Cihad gibi en önemli bir görev bile, ancak ihlas ile yapılırsa bir kıymet ifade eder.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet