Hadiste geçen iki damla ve iki iz nedir?

- Bir yerde, Allah katında değerli olan iki iz ve iki damladan söz edildi. Hadiste geçiyormuş.
- Bu hadis tam olarak nasıldır?

Değerli kardeşimiz,

Konuya ilgili bir hadis rivayeti şöyledir:

لَيْسَ شَىْءٌ أَحَبَّ إِلَى اللَّهِ مِنْ قَطْرَتَيْنِ وَأَثَرَيْنِ قَطْرَةٌ مِنْ دُمُوعٍ فِى خَشْيَةِ اللَّهِ وَقَطْرَةُ دَمٍ تُهَرَاقُ فِى سَبِيلِ اللَّهِ. وَأَمَّا الأَثَرَانِ فَأَثَرٌ فِى سَبِيلِ اللَّهِ وَأَثَرٌ فِى فَرِيضَةٍ مِنْ فَرَائِضِ اللَّهِ.

“Allah katında hiçbir şey, iki damla ve iki izden daha sevimli değildir: Allah korkusuyla akıtılan gözyaşı damlası ve Allah yolunda dökülen kan damlası. İki iz ise, Allah yolunda çarpışırken alınan yara izi ve Allah’ın emrettiği farzlardan birini yerine getirmekten kalan kulluk izidir.” (Tirmizî, Fezailü’l-cihad 26)

İki Damla

Gözyaşı, hisli ve duygulu olmanın ifadesi; kan, canlılığın kaynağı ve yegane sermayesidir. Görünürde birer sıvı olan bu iki damlanın kıymeti, birinin haşyetullah (Allah korkusu) diğerinin fi sebîlillâh (Allah yolunda) kaydına ve maksadına yönelik olmasından ileri gelmektedir.

Allah korkusu olarak Türkçeleştirdiğimiz haşyetullah, ilâhî azametin kavranması ve idraki sonucu müminin gönül yurdunda oluşan Allah saygısı, iç titremesi, yürek titreşimidir. Muhabbet ve azametten doğan bir haşyet demektir.

Günahkarlarda pişmanlık duygusunun, ibadet ehlinde kulluk neşesinin öz suyu demek olan gözyaşı, en azgın ateşleri söndürücü bir özelliğe sahiptir.

Sevgili Peygamberimiz (asm) bir başka hadislerinde “İki göze cehennem ateşi dokunmaz: Allah’ın büyüklüğünü düşünerek ağlayan göz; Allah yolunda geceleri uyanık kalan göz.” (bk. Tirmizî, Fezailü’l-cihad 12) buyurmuştur.

İki İz

Hazreti Peygamber (asm), "Allah yolunda" bulunmanın kul üzerinde bırakacağı yara, toz, duman izinin, Allah katında her şeyden sevimli olduğunu belirtirken, gazilere en onurlu madalyayı takmış olmaktadır. Çeşitli şekillerde yaralanmış, sakat kalmış gazileri görenlerin, onlara acıyarak değil, gıbta ve takdirle bakmalarını öğütlemiş, böylece toplumda, Allah yolunda fedakarlıkta bulunma duygusunu çok yüksek seviyede canlı tutmuş olmaktadır. Zira inanan insan için Allah katındaki makbuliyet ve mahbubiyetten daha büyük bir mertebe olamaz.

Özellikle günümüzde kullanılan kimyasal silahların insanlar üzerinde bıraktıkları izler göz önüne getirilince, Allah yolunda alınan cihad izlerinin, Allah katında en sevimli iki izden biri olduğu müjdesinin ruhî ve sosyal açıdan ne kadar moral verici ve ne kadar anlamlı olduğu daha kolay anlaşılacaktır. Bu moral desteği hangi dünyevi ödül, rütbe ya da madalya temin edebilir?

Kaldı ki her zaman herkese ödül, rütbe ve madalya vermek de mümkün değildir. Alacağı yara izinin, Allah kalında sevimlilik nişanesi olduğu inancı içindeki mücahidin vicdan huzuru ve atılganlığına sınır tayin etmek mümkün müdür?

Müslümanı yücelten Allah katında sevimli kılan ikinci iz, hadisimizde Allah'ın farz kıldığı görevlerden herhangi birini yapmaktan doğan iz, yani ibadet izi olarak bildirilmektedir.

Temel vasfı "Allah'a kul olmak" olan Müslüman'ın sürekli ve fakat sadece Allah'a kulluk etmekten ellerinde, dizlerinde, ayaklarında, alnında belirecek ibadet izleri, abdest azalarında görülecek müsbet-menfi değişmeler, oruç tutmaktan meydana farklı durumlar ibi belirtiler, en az gazinin yarası kadar kutlu, gıbta ve saygıya layık izlerdir.

Hadisimiz, devrin anlayışı ne olursa olsun, dindarların, dinî görevlerini sürekli yapanların, yapmaya çalışanların saygı değer olduklarını, onların üzerlerinde görülecek ibadet izlerinin Allah katında en makbul iki izden biri olduğunu belirlemek suretiyle ilan etmiş bulunmaktadır.

Dolayısıyla da dindarları, dindarlıkları sebebiyle küçük görenlerin, onları rahatsız edenlerin, inanç ve ibadet haklarına saygı göstermeyen, bu alanda anlamsız ve ilkel kısıtlamalar getirenlerin ne denli kıymet bilmez, hak tanımaz ve zalim olduklarını da gözler önüne sermekte ve mahkûm etmektedir.

Allah'a kulluk edenlere mani olmaya çalışanların, kulluk etmeyenlerden daha kötü ve zararlı oldukları böylece ortaya çıkmış olmaktadır. (bk. Riyazü's Salihin, İmam Nevevi Tercüme ve Şerh)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet