Kim Allah'ı çok hatırlar ve zikrederse nifaktan uzak olur, sözü hadis mi?

- Su Hadis sahih midir?
 "Kim Allah'ı çok hatırlar ve zikrederse nifaktan uzak olur." (Râmuz, no: 5060)
​- Ve münafıklıktan/nifaktan kurtulmak için yalan söylemekten, emanete hıyanet etmekten ve sözünü tutmamaktan başka ne yapılabilir?

Değerli kardeşimiz,

Cevap 1:

- Hadis olarak böyle bir rivayete rastlayamadık.

- "Kim Allah'ı çok hatırlar ve zikrederse nifaktan uzak olur." manasındaki bilgi, ayetlerin işaretinden anlaşılan bir söz olarak ifade edilmiştir.

Mesela, İbn Kayyım şöyle demiştir:  “Aziz ve celil olan Allah’ı çokça zikretmek, nifaka girmekten koruyan bir emandır/güvencedir.” (İbn Kayyım, el-Vabilu’s-sayyib, 1/80)

Kâ’b (el-Ahbar)'ın da şöyle dediği bildirilmiştir: “Kim Allah’ı çok zikrederse, nifaktan uzak olur.” (bk. a.g.y)

Münafıklar hakkında ifade edilen “onlar Allah’ı çok az zikrederler.” (Nisa, 4/142) mealindeki ayetin mefhum-u mühalifi şudur: “Kim Allah'ı çok zikrederse nifaktan uzak olur.”

Yine Münafıkun suresinin 9. ayetinde yer alan “Ey iman edenler! Mallarınız ve çocuklarınız sizi Allah´ı zikretmekten alıkoymasın. Kim bunu yaparsa işte onlar ziyana uğrayanlardır.” mealindeki ifadeden de Allah’ı zikretmenin nifaktan koruyan bir zırh olduğunu anlamak mümkündür. (bk. a.g.y)

Cevap 2:

Münafığın alâmetleri hakkında bilgi veren rivayetlerin, genellikle ahlâkla ilgili olduğu görülmektedir.

Mesela, bir hadiste münafıklık alâmetleri yalan söylemek, sözünde durmamak ve emanete hıyanet etmek şeklinde özetlenmiştir. (Buhârî, İmân, 24; Müslim, İmân, 107-108)

Diğer bir rivayette bunlara anlaşmazlığa düştüğünde haksızlığa sapma unsuru da eklenmiştir. (Buhârî, İmân, 24, Mezalim, 17)

Müslim’in naklettiği hadisin devamında, “Böyle bir kimse oruç tutup namaz kılsa ve Müslüman olduğunu zannetse de durumu değişmez.” denilmiştir. (Müslim, İmân, 109-110)

Bir başka hadiste hayânın ve az konuşmanın imanın iki tecellisi, çirkin sözün ve gereğinden fazla konuşmanın ise nifakın iki alâmeti olduğu belirtilmiş (Müsned, V, 269; Tirmizî, Birr, 80), münafıklarda iç açıcı bir görünüm ve dinî kavrayışın bir arada bulunamayacağı beyan edilmiştir. (Tirmizî, İlim, 19)

Bu tür rivayetlerde yer alan nifak kavramı, genellikle itikadî bozukluğa değil amelî eksikliğe işaret etmektedir. Nitekim bazı İslâm âlimleri nifakı itikadî ve amelî olmak üzere ikiye ayırmış (İbn Hacer, Fethu’l-bârî, I, 111; II, 47), bazıları da büyük ve küçük nifaktan söz etmiştir.

İbn Hacer, bu konudaki farklı görüşleri belirttikten sonra hadiste geçen nifakın amelî nifak olduğu şeklinde yorum yapan Kurtubî’nin telakkisini benimsediğini söylemiştir (Fethu’l-bârî, I, 113)

İlave bilgi için tıklayınız:

- Münafık kimdir, özellikleri nelerdir? Büyük günahları işleyen kâfir ...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet