Şafi mezhebine göre kapora ile alışveriş yapmak ile ilgili hükümler nelerdir?

Müşterinin satıcıya ödeyeceği bedelin bir kısmını peşin olarak vermesi, alışveriş tamamlanırsa, ödenen bu paranın malın bedeline mahsup edilmesi, alışveriş tamamlanmazsa, müşteriye geri verilmeyip satıcıda kalmasına kapora ile alışveriş denmektedir.Şöyle ki: Müşteri, bir malı satın alma hususunda gidip satıcı ile anlaşır. Malın bedelinin bir kısmını kapora olarak teslim eder. Bu arada düşünmek için satıcıdan belli bir süre ister. Bu sürenin sonunda malı kesin olarak almaya ka­rar verirse bedelin kalan kısmını satıcıya öder ve malı teslim alır. Satın almak­tan vazgeçerse, kapora geri verilmez ve satıcının olur.Fukahanın çoğunluğuna göre böyle bir alışveriş yasaktır ve sahih değil­dir. Hanefıler'e göre de fâsiddir. Kapora ile alışverişi caiz gören İmam Ahmed b. Hanbel'in bu konudaki delili, Zeyd b. Eslem'den (r.a) gelen şu rivayettir:"Resûlullah'a (s.a.v) kapora ile alışverişin hükmü soruldu. O, bunun helâl ol­duğunu bildirdi."(  İbn Hacer, Telhîsü'l-Habîr, 3/17.)

Hz. Ömer'in halifeliği döneminde Mekke valiliği yapmakta olan Nâfi' b. Abdülhâris, eskiden hapishane olarak kullanılan binayı Hz. Ömer için Safvân b. Ümeyye'den 4000 dirheme satın almış, kapora olarak 400 dirhem vermiş­ti. Eğer Hz. Ömer razı olursa alışveriş geçerli olacak, razı olmazsa kapora ola­rak verilen 400 dirhem Safvân'a kalacaktı. Durumdan haberdar olan Hz. Ömer, kapora ile yapılan bu alışverişi kabul etmişti. (İbn Kudâme, el-Mugnî, 4/289; Zühaylî, el-Fıkhü'l-İslâmî, 4/3066.)

Satıcının mağdur edilmemesi, müşterinin alışverişi sebepsiz yere feshet­memesi ve akdi tamamlamaya mecbur edilmesi için zamanımızda kapora ile alışveriş, ticarette uyulması zorunlu bir kural haline gelmiştir. İslâm Konferan­sı Teşkilâtı'na bağlı İslâm Fıkıh Kurulu da 1414 Muharrem ayının başında (Haziran 1993) Bruney'de yapmış olduğu 8. dönem toplantısında bu doğrul­tuda karar almıştır.