Kabir hayatında insan sıkılır mı?

- Kabirde Müslümanlar sıkılır mı?
- Şehitlerde kabir nasıldır?
- Peygamberler kabir hayatında sıkılır mı?

Değerli kardeşimiz,

Kabir hayatında cennetlik olanlar sıkılmaz.

“Kabir cennet bahçelerinden bir bahçe veya cehennem çukurlarından bir çukur.”(1)

manasındaki hadis rivayeti iştihar etmekle beraber âlimler tarafından -bazı ravileri sebebiyle- zayıf kabul edilmiştir.(2)

Diğer bir hadis-i şerifte ise, kabir hayatı iyi olacakların, hemen makamlarına gitmek istedikleri haber verilmektedir:

“Ölü tabuta konulup da insanlar (veya erkekler) onu omuzladığı zaman, eğer iyi bir kişi ise 'Beni çabuk götürünüz, beni çabuk götürünüz!' diye seslenir. Eğer iyi olmayan biri ise, 'Eyvah! Bu tabutu nereye götürüyorsunuz?' der. O cenazenin sesini insandan başka her şey duyar. Eğer insan bu sesi duysaydı, bayılırdı.”(3)

Kabir hayatıyla ilgili hadislerin hemen hepsinde sorulara cevap veren müminlerin kabirlerinin genişletilip aydınlatılacağı, cennet bahçelerinden bir bahçe hâline getirileceği ve mümine sabah akşam cennetteki yerinin gösterileceği bildirilmiştir.(4)

Demek ki gideceği yer iyi olanlar, asla sıkılmayacakları gibi dünyayı unutturacak ve derhal oraya gitmeyi arzulayacak güzel bir yer olduğu anlaşılmaktadır.

Değişik ayet ve hadislerde kabir aleminin / daha doğrusu berzah aleminin cennetlikler için gerçekten bir cennet bahçesi, diğerleri için bir ateş çukuru olduğuna pek çok işaretler ve açıklamalar vardır.

İslam Literatüründe bu konu oldukça detaylı işlenmiştir. Uzun gitmemek için İmam Gazali; Gavs-ı Geylani, İmam Rabbani gibi evliyanın bu asırdaki temsilcileri Bediüzzaman Hazretlerinin bazı sözleriyle iktifa edeceğiz:

“Hem denilebilir: Bir kısım hayatdar ecsam, -bir hadîs-i şerifte 'Ehl-i Cennet ruhları, berzah aleminde yeşil kuşların cevflerine girerler ve cennette gezerler.' diye işaret ettiği طُيُورٌ خُضْرٌ tesmiye edilen cennet kuşlarından tut, ta sineklere kadar, bir cins ervahın tayyareleridir. Onlar bunların içine emr-i Hak'la girerler, âlem-i cismaniyatı seyredip, o hayatdar cesetlerdeki göz, kulak gibi duyguları ile âlem-i cismanîdeki mucizat-ı fıtratı temaşa ediyorlar. Tesbihat-ı mahsusalarını edâ ediyorlar.”(5)

“Enbiya ve evliyaya muhabbetin ise: Ehl-i gaflete karanlıklı bir vahşetgâh görünen âlem-i berzah, o nuranîlerin vücudlarıyla tenevvür etmiş menzilgâhları suretinde sana göründüğü için o âleme gitmeğe tevahhuş, tedehhüş değil; belki bilakis temayül ve iştiyak hissini verir; hayat-ı dünyeviyenin lezzetini kaçırmaz. Yoksa onların muhabbeti, ehl-i medeniyetin meşahir-i insaniyeye muhabbeti nev'inden olsa; o kâmil insanların fena ve zevallerini ve mazi denilen mezar-ı ekberinde çürümelerini düşünmekle, elemli hayatına bir keder daha ilâve eder. Yani 'Öyle kâmilleri çürüten bir mezara, ben de gideceğim.' diye düşünür; mezaristana endişeli bir nazarla bakar. 'Ah!..' çeker. Evvelki nazarda ise: Cisim libasını mazide bırakıp, kendileri istikbal salonu olan berzah âleminde kemal-i rahatla ikametlerini düşünür, mezaristana ünsiyetkarane bakar."(6)

“Dördüncü Tabaka-i Hayat: Şüheda hayatıdır. Nass-ı Kur'anla şühedanın, ehl-i kuburun fevkinde bir tabaka-i hayatları vardır. Evet şüheda, hayat-ı dünyevîlerini tarîk-ı hakta feda ettikleri için, Cenab-ı Hak kemal-i kereminden onlara hayat-ı dünyeviyeye benzer, fakat kedersiz, zahmetsiz bir hayatı Âlem-i Berzahta onlara ihsan eder. Onlar kendilerini ölmüş bilmiyorlar.. yalnız kendilerinin daha iyi bir âleme gittiklerini biliyorlar.. kemal-i saadetle mütelezziz oluyorlar.. ölümdeki firak acılığını hissetmiyorlar. Ehl-i kuburun çendan ruhları bâkidir, fakat kendilerini ölmüş biliyorlar.”(7)

Kaynaklar:

1) Tirmizi, Kıyamet, 26.
2) bk. İbn Hacer, Tehzibu’t-Tehzib, 7/50-51.
3) Buhârî, Cenaiz 50, 53, 90.
4) Müsned, 3/3-4; Müslim, Cennet, 65-66; Tirmizî, Cenaiz, 71.
5) Sözler, s. 505.
6) Sözler, s. 645.
7) Mektubat, s. 6.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet