İmam Şafi ile İmam Ahmed arasında geçen namaz hikayesi gerçek midir?

- Video görüntüde anlatılıyor ki; İmam Ahmed namaz kılmayanları kafir adlandırırken “Kişi ile şirk arasında namazın terki vardır.” hadisini delil almıştır. İmam Şafii hocası olduğu için ve talebesi İmam Ahmed’in bu görüşte olduğunu bildiği için gelip bu soruyu ona soruyor.
- Sen namaz kılmayana kafir mi diyorsun?
- Evet.
- Bu adamın Müslüman olması için ne yapması lazım?
- Lâ ilahe illallah Muhammedün Rasulullah demesi.
- Adam zaten onu diyor.
- O zaman namaz kılması lazım.
- İmam Şafii de cevaben, kafirin namazı kabul olur mu, diyor. Yani sen adamın Müslüman olması için namazı şart koşuyorsun. Adam namazı kılmıyorsa ve La ilahe illallah dediği halde senin için kafirse, kafir namaz kılarsa kabul olur mu?
- Bu cevap karsısında İmam Ahmed susuyor. Benim anlamadığım şu:
- Neden hala Hanbeli mezhebinde namaz kılmayanın hükmü kafirdir?

Değerli kardeşimiz,

Bu hikayeyi İmam Sübki, Hasan b. Ammar adında bir alimden naklen aktarmıştır. Ancak hikâyenin kesin olmadığını göstermek için “Hukiye/hikâye edildi ki” şeklinde kıssanın zayıflığını gösteren “tamriz sigasını” kullanmıştır. (bk. Subki, Tabakatu’ş-Şafiiyeti’l-Kübra, 2/61)

- Muasır alimlerden el-Useymin de bu hikayenin senet ve metin itibariyle sahih olmadığını belirtmiştir. (bk. Fetava’n-Nur ala’d-Dereb Lil-Useymin)

- Elbani de aynı gerekçelerle bu hikâyenin sabit olmadığını bildirmiştir. (bk. el-Elbanî, Silesetu’l-Ahadis’i-sahiha, 7/148)

- Bir Hanbeli olan ve Vehhabi meşrebine sahip olduğu bilinen el-Elbanî, Hanbeli mezhebinin görüşü olmakla beraber, İmam Ahmed’in açıkça namazı terk edenin kâfir olduğunu söylemediğini ifade etmiş ve doğru görüşün, "namazı terk edenin kâfir olmadığını savunan cumhurun görüşü" olduğunu belirtmiştir. (bk. El-Elbanî, Silesetu’l-Ahadis, 7/144-153)

Hanbeli mezhebinin “namazı terk edenin kâfir olacağı”na dair delillerinden şunları zikredebiliriz:

a) “Haram aylar çıkınca artık o müşrikleri nerede bulursanız öldürün; onları yakalayın, onları hapsedin ve her gözetleme yerinde oturup onları bekleyin. Eğer tövbe eder, namazı dosdoğru kılar ve zekâtı verirlerse, artık yollarını serbest bırakın. Şüphesiz Allah çok bağışlayandır, çok merhamet edendir.” (Tevbe, 9/5) mealindeki ayet.

b) “(Mümin) kişi ile küfür arasında namazın terki vardır.” (Neylu’l-Evtar, 1/291)

c) “Bizimle sizin arasındaki ahit namazdır. Kim namazı terk ederse kâfir olur.” (Neylu’l-Evtar, 1/293)

- Ancak diğer üç mezhebe göre namazı terk eden büyük günah işlemekle beraber kâfir olmaz. Vehbe Zuhayli de bu görüşün daha doğru kabul edildiğini bildirmiştir. (el-Fıkhu’l-İslami, 1/ 504-505)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet