Hz. İsmail'in Tevrat ve İncil'deki isimleri nelerdir?

Değerli kardeşimiz,

Arapça bir kelime olmayan İsmâîl'in aslının İşmavil olduğu, İsmâîn şeklinin de bulunduğu(1) Süryânîce olup "Allah'a itaat­kâr" anlamına geldiği nakledilmekle birlikte,(2) kelimenin aslı İbrânîce Yişmâ'el'dir ve "Tanrı işitir" mânasındadır. 

Tevrat'ta Yişmael kelimesi me­leğin,

"İşte sen gebesin ve bir oğul do­ğuracaksın ve onun adını İsmail koyacak­sın, çünkü Rab sana olan cefayı işitti."(3) 

sözünden hareketle İbrânîce'de "işitmek, bir dilek veya isteği kabul et­mek" anlamına gelen şâma fiiline bağlan­maktadır. 

Bu fiil, Hâcer'e yapılan cefanın Rab tarafından duyulması(4) veya İbrahim'in, oğlu İsmail'le ilgili te­mennisinin(5) ayrıca çölde çocuğun susuzluktan ağlamasının Allah tarafından işitilmesi olaylarıyla da bağ­lantılı kılınmaktadır.(6) 

Keli­me Kitâb-ı Mukaddes'in eski nüshaların­da Hismael, Ismahel, Hismahel ve Smahel şekillerinde de yazılmıştır.(7)

Dipnotlar:

1. Mevhûb b. Ahmed el-Cevâlîki, s. 7, 13, 14; Horovitz, s. 91-92; Jeffery, s. 63-64.
2. Tâcü'l-'arûs, "İsmâll" md.; Fî-rûzâbâdî, VI, 39.
3. Tek­vîn, 16/11.
4. Tekvîn, 16/11.
5. Tekvîn, 17/20.
6. Tekvîn, 21/17.
7. DB, III/1, s.991.

(bk. TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul-2001, XXIII/76)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet