Hacerülesved put mudur, onu öpmek şirk midir? Hacerülesved'in kıyamet günü şefaatçi olacağı, Allah’ın sağ eli olduğu doğru mudur?

- Hacerülesved´in kıyamet günü şefaatçi olacağı söyleniyor. Bunun cahiliye putperestlerinin putlardan şefaat beklemelerinden bir farkı var mıdır? - Bu taşın aynı zamanda Allah´ın sağ eli olduğu söyleniyor ve ona dokunanın Allah'ın elini sıkmış gibi olacağı söyleniyor. Bu taş öpülüyor da. Dahası cansız taşa selam veriliyor. Tüm bunların pagan ritüellerinden farkı nedir? - İslam gibi putperestlik karşıtı bir dinde böyle uygulamalar olması bir tezat oluşturmuyor mu?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Kıyamet günü haceru’l-esvedin şefaatçı olacağına dair bir bilgiye rastlayamadık.

Bir hadis-i şerifte Abdullah b. Abbas’tan rivayet edildiğine göre, Peygamberimiz (asm) şöyle buyurmuştur:

"Şüphesiz Allah kıyamet günü Hacerülesvedi -gören iki gözü, konuşan bir dili olduğu hâlde- (mahşer meydanına) gönderir; o da kendisini hakkıyla selamlayanların lehinde (şefaat değil) şehadet/şahitlik yapar."(Kenzu’l-Ummal, h. no: 34748).

Kıyamet günü insanların -konuşmaması gereken- eli, ayağı aleyhinde şahitlik edeceği ayetle sabittir. (bk. Yasin, 36/65) Ayağı konuşturan Allah, taşı da konuşturabilir. Bu gibi hadislerde ifade edilen husus, haccın önemini belirtmek, Hacerülesved'i selamlamak gibi en küçük bir adabına dikkat etmenin önemine işaret etmektir.

Abdullah b. Sercis anlatıyor: “Hz. Ömer’in Hacerülesved’i öptüğünü gördüm; sonra şöyle dedi:

“Ben seni öpüyorum, ama senin ne zararı ne de yararı olmayan bir taş olduğunu çok iyi bilirim. Ve muhakkak ki benim Rabbim Allah’tır. Eğer Resulullah’ın/Allah’ın elçisinin seni öptüğünü görmeseydim, seni öpmezdim.”(Müslim, Hac, 25248-251; Buharî, Hac,57).

İslam inancında hiçbir zaman putçuluğa yer verilmemiştir. Allah’ın yeryüzünde ilk mabedi ve tevhidinin bir simgesi olan Kâbe’nin etrafında tavaf etmek, ona doğru namaz kılmak, -haşa- bir şirk olmadığı gibi, Kâbe’nin en kutsal köşe taşı olan Hacerülesvede saygı göstermek de şirkle yakından uzaktan bir alakası yoktur. Hz. Ömer’in bu tavrı bunun açık göstergesidir.

Deylemî’nin Hz. Enes’ten rivayet ettiğine göre, Peygamberimiz şöyle buyurmuştur:

“Hacerülesved Allah’ın sağıdır/sağ elidir, bu taşa el süren kimse, Allah’a isyan etmeyeceğine dair biat etmiş/söz vermiş olur.”(bk. Kenzu’l-ummal, h. no: 34744)

Hadiste yer alan “Hacerülesved Allah’ın sağıdır/sağ elidir.” ifadesi, mecaz/metafor bir ifadedir. İnsanların günahlarının affına vesile olan hac gibi ömürlük bir ibadetin değerine dikkat çekmeye yöneliktir.

Allah’ın yeryüzünde -Allah’ın emriyle- ilk tesis edilen beytullah gibi tevhidin simgesi olan evini ziyaret edenlerin Allah’ı ziyaret etmiş gibi sevap kazanacaklarına işaret olduğu gibi, bu Kâbe'yi tavaf edenlerin, bundan böyle Allah’a isyan etmeyeceklerine dair yeni bir biat ve teslimiyet, taze bir inanç gücüne kavuşacaklarına vurgu yapılmış ve hacıların yeni hayatlarını daha disiplinli bir şekilde geçirmeleri için kuvvetli bir uyarı yapılmıştır. Hacc’ta Kâbe'yi tavaf etmek, Hacerülesved'den başladığı için, ona vurgu yapılmıştır.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet