​ Göz açıp kapama süresi hatta daha az ne demek?

- Nahl suresi 77. ayette “Kıyametten için göz açıp kapama süresi ve hatta daha az” şeklinde geçen yer kabir azabının yokluğuna delil getiriliyor.
- Eğer kabir azabı olsaydı, bir süreç geçmesi şeklinde olur ve uzun sürerdi ve bu dendiği gibi göz açıp kapayıncaya kadar şeklinde ifadesi edilmezdi.
- Buna ne cevap verirsiniz?

Değerli kardeşimiz,

Öncelikle ifade edelim ki, Nahl suresinin 77. ayetinde, kıyametin kopmasından bahsedilir. Kabir hayatı ise, kıyametin kopmasından önce olan bir hayattır. Bu nedenle ayetin kabir hayatının yokluğuna delil sayılması ilmi değildir, delilsiz bir iddiadan ibarettir.

“Kıyamet işi göz açıp kapatma miktarı veya daha da kısa bir sürede tahakkuk eder.” (Nahl, 17/77)

mealindeki ayette Allah’ın sonsuz kudretine dikkat çekilmiştir. Kıyametin vaktini tayin etmek ve kopmasını sağlamak ancak sonsuz bir ilim ve nihayetsiz bir kudretle mümkündür. Bu sebeple bu ayetin “göklerin ve yerin gaybı(nın ilmi) sadece Allah’a aittir.” mealindeki ifadeyle Allah’ın sonsuz ilmine işaret edilmiş, “göz açıp kapatma” cümlesiyle de nihayetsiz kudretine işaret edilmiştir. Böylece her yönden adaletli olduğunu bildiren Allah, bu adaletin tahakkuk etmesi için de olmazsa olmaz şartları olan ilim ve kudretin bu eşsiz niteliklerine işaret etmiştir.

“Kıyamet işi göz açıp kapatma miktarı veya daha da kısa bir sürede tahakkuk eder.” mealindeki cümlenin bir benzeri: “Allah’ın emri sadece kün-feyekün” formülüne bağlı olup “emir ve komuta zinciri içerisinde tahakkuk edeceğine” dair -mealen- işaret eden cümlenin ifadesidir.

“Gözü açıp-kapama” “veya daha yakın / kısa bir süreç” ifadeleri bir çelişki değildir. Bilakis, kıyametin bu kadar açıklanmış olmasına rağmen hâlâ üzerinde gizem perdesinin kalkmadığı, Allah’tan başka kimsenin kesin vaktini bilmediğine işaret etmek içindir. Yoksa, kıyametin kopma vakti veya süresinin kabir azabıyla bir ilişkisi yoktur. (krş. Maverdi, Razi, Kurtubi, İbn Aşur, Meraği, ilgili yer)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet