Eşinin günah işlediğini söyleyen birine Peygamberimiz ne demiştir?

- Bir adam Peygambere “Benim eşim (Kendisine uzanan) zinakar (adamlar)ın elini geri çevirmiyor” dedi. Bunun üzerine Resullah O’na “Onu boşa” buyurdu. Adam bu seferde “Nefsimin O’nun peşinden gitmesinden korkuyorum” dedi. Resullah “öyleyse ondan faydalan” buyurdu. (Ebu Davud Nikah no:2049)
- Hocam bu hadis mevzu yani uydurma olabilir mi?
- Böyle bir kişi bizim zamanda olsa, böyle bir soru sorsa biz direkt deyyus musun sen? Mezhebi geniş misin? deriz.
- Peygamberimiz gerçekten bu adama böyle bir cevap vermiş midir?
- Bu hadisi mezhebi geniş Avrupa özentisi kişiler bile eleştiriyor, ''bu ne genişlik arkadaş'' diyor.
- Bu hadis uydurma mıdır? Değil ise zayıf mıdır? Sonuçta Buhari ve Müslimde de geçmiyor.

Değerli kardeşimiz,

İlgili hadis rivayeti verilen kaynakta geçmektedir. (bk. Ebu Davud, Nikah, 4)

a) Hadiste yer alan “elini uzatanın elini geri çevirmez” manasındaki “la terüddü yede lamisin” ifadesinin anlamı konusunda farklı yorumlar vardır.

- Bazı alimlere göre, bu ifade: “kendisiyle fuhuş yapmak isteyenlere engel olmaz” manasına gelir.

- Ahmed b. Hnabel, Asmaî, Muhammed b. Nasr, İbn Cevzi gibi diğer bazı alimlere göre, bu ifade: “kocasının malını israf eder, isteyen herkese bir şeyler verir, geri çevirmez” manasına gelir.

- Diğer bazı alimlere göre, bu ifade: “Fuhuş manasında değil, yabancı erkeklerin dokunmasından korunmaz” manasına gelir. Çünkü, eğer bu ifade “zina” manasında olsaydı, adamın “kazif” yani eşine zina isnadından ötürü sorgulanması gerekirdi. (bk. İbn Hacer, et-Telhis, 3/484-486; Avnu’l-Mabud, ilgili hadisin şerhi)

b) Hadiste Hz. Peygamber (asm)'in “onu tut” manasına gelen “Emsikha” ifadesi de farklı yorumlanmıştır:

- Bazı alimlere göre, bu ifade: “Eşini yanında tut/boşama!” manasına gelir.

- Diğer bazı alimlere göre ise, bu ifade: “Eşini fuhuştan / israf etmekten uzak tut!” anlamına gelir. (bk. et-Telhis, a.y; Avnu’l-Mabud, a.y)

- Allamelerden Muhammed b. İsmail es-Sanani de “Fuhuş yapan bir kadını yanında tut/boşama!” demek İslam’ın ruhuna aykırı olduğunu, Hz. Peygamber (asm)'in böyle bir şeyi söylemesinin mümkün olmadığını belirtmiştir. Sanani’ye göre, hadisteki “Elleri engellememesinden maksat, erkekler arasında rahat davrandığı, hafif meşrepli olduğu; güzel ahlakı ve takvayı gösteren bir titizliğe sahip bir kadın olmadığı”dır. (San’ani, Sübülü’s-Selam, 2/284)

c) Hadisin “sıhhati” konusu da tartışılmıştır.

- Alimlerin bazılarına göre, hadisin senedi sahihtir.

- Ahmed b. Hanbel’e göre, “Bu hadisin hiçbir sağlam, kabul edilebilir bir senedi yoktur.” (bk. Telhis, Avnu’l-Mabud, a.y)

- Darekutni de bu hadis rivayetinde teferrüd eden (rivayette tek başına kalan) Hüseyin b. Vakid gibi (üç zayıf  ravi) bulunduğu için senedin zayıf olduğuna işaret etmiştir. (Telhis, Avnu’l-Mabud, a.y)

- Darekutni, (Ebu Davud’un zikrettiği bu rivayetin senedinde yer alan) Umare b. Ebu Hafse adındaki ravinin “metruku’l-hadis” yani, alimlerin hadislerini terkettiği bir kimse olduğunu söyler. (bk. Sünenu Darekutni, 3/315)

- İbnu’l-Cevzi, bu rivayetin uydurma olduğunu kabul etmiş ve buna, uydurma rivayetler için yazdığı el-Mevzuat (2/272) adlı eserinde yer vermiştir. (Ayrıca bk. Suyuuti, el-Leailu’l-Masnua, 2/145-146)

- Bu rivayeti kabul etsek bile, öyle tuhaf bir şey olduğunu düşünmemek gerekir.

Çünkü, Hz. Peygamber (asm), adamın onu çok sevdiğini, boşasa bile ileride onunla zina yapabileceğini düşünmüş olabilir. Zinaya düşme ihtimalinin kuvvetli olması, böyle bir tedbirin alınmasını gerektirebilir.

- Ayrıca, Hz. Peygamber (asm), meselelere şer’i hüküm koyma makamındadır. Buradaki hüküm, insanların -bazı şartların zorlamasıyla, midesi tutuyorsa- fahişelik yapmış bir kadınla evlenebileceği veya o tarzdaki eşiyle hayatını sürdürebileceğini göstermeye yöneliktir.

Yoksa, ilgili rivayette söz konusu olan durumun İslam’ın ruhuna uygun düşmediği ve Hz. Peygamber (asm)'in bu konudaki titizliğini şu sahih hadisten de anlamak mümkündür:

Bir gün sahabe kendi aralarında konuşuyorlardı. Sad b. Ebi Vakkas “Eğer eşimin yanına yaklaşan bir kimseyi görürsem anında onu parça parça ederim.” demişti.  

Meseleyi hukuk çerçevesinde değerlendirmediği için sahabeler onun bu kural tanımaz kıskançlığını biraz da tuhaf karşılamışlardır. Konu Efendimize ulaşılınca şöyle buyurdu:

“Sa’d’ın gayretine mi hayret ediyorsunuz? Vallahi Ben Sa’d’dan daha gayurum, Allah da benden gayurdur. Bu sebepledir ki, gizli açık her türlü kötülüğü yasaklamıştır.” (Buhârî, Hudûd 40; Müslim, Liân 17)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet