Aklı olmayanın dini yoktur, sözü hadis midir?

- Dinini yaşamada aklını kullanan Peygambere inanmamış olur ve aklı olmayanın dini yoktur, sözleri hadis midir?

Değerli kardeşimiz,

Birinci sözü, sahih hadis kaynaklarında bulamadık; bunun hadis olduğunda ciddi kuşkularımız vardır.

Bununla beraber, şayet doğru bir rivayeti varsa, bunun anlamı şu olsa gerektir:

Bir kimse Kur’an ve hadisleri, Allah ve Resulü (asm)'ın sözü olduğu için değil de sırf aklı kabul ettiği için benimserse, bu takdirde Peygambere değil, kendi aklına inanmış olur. Oysa her şeyden önce dinî konulara teslimiyetle yaklaşmak gerekir. Yani “Bu konu Kuran’da varsa, Peygamber Efendimi (asm) söylüyorsa -aklım almasa da- doğrudur.” gibi bir teslimiyet sergilemelidir. Yoksa, aklı devreden çıkarmak İslam’ın ruhuna aykırıdır. Nitekim İslam’da “Aklı olmayanın dini de yoktur.” prensibi benimsenmiştir. Çünkü insan akıl ve kalbiyle insandır, vahye ve dinî tekliflere / yükümlülüklere  muhataptır. Öyleyse aklı olanlar sorumludur; aklı olmayanlar dini açıdan sorumlu olmazlar.

“Aklı olmayanın dini yoktur.” prensibi bir hadis metni olarak sahih kabul edilmemektedir.(bk. Aclûnî, 2/362). Bunun yerine “Ahdi olmayanın (sözünde durmayanın) dini yoktur.” şeklinde bir hadis rivayeti vardır.(bk. Münavî, Kunuzu’l-hakaik-el-Camiu’s-sağir’le birlikte-, 2/498).

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet