Bir insan anne rahmine düştüğünde cennete veya cehenneme gideceği belli oluyor mu? Belli olmuyorsa, Allah her şeyi bilmiyor mu?
Değerli kardeşimiz,
Kaderin esas anlamı Allah’ın, olmuş olacak her şeyi bilmesi demektir. Dikkat edersek insan iradesini yok saymıyor. Bilmek ayrı yapmak ayrıdır. Bilen Allah’tır, yapan kuldur. Bu konuya bir misal verelim:
Peygamberimiz (asm) İstanbul'un fethini ve komutanını yüz yıllar önce müjdelemiş ve haber vermiştir. Zamanı gelince de dediği gibi çıkmış. Şimdi, İstanbul Peygamberimiz (asm) dediği için mi fethedildi, yoksa fethedileceğini bildiği için mi söyledi? O zaman Fatih Sultan yatsaydı, çalışmasaydı, ordular hazırlatıp savaşmasaydı yine olacak mıydı? Demek ki Allah Fatih'in çalışıp İstanbul’u fethedeceğini biliyordu ve bunu elçisi Hz. Peygambere (asm) bildirdi.
Buradaki ince nokta: Allah bildiği için yapmıyoruz; biz yapacağımız için Allah biliyor. Zaten Allah’ın geleceği bilmemesi düşünülemez. Bilmese veya bilemese yaratıcı olamaz. Buna bir örnek verelim:
Allah dostu evliyadan bir öğretmen düşünelim. Öğrencilerinden birisine “Yarın seni şu kitaptan imtihan edeceğim.” diyor. Fakat öğretmen Allah’ın izniyle onun filim, maç, oyun, eğlence, derken sabah okula çalışmadan geleceğini bilerek, akşamdan karnesine “0” yazıyor. Ertesi sabah öğrenci sorulan sorulara cevap veremiyor ve sıfırı hak ettiğini bildiği anda, öğretmen cebinden not defterini çıkarıp “Senin çalışmayıp sıfır alacağını bildiğim için, önceden deftere sıfır yazmıştım.” diyor. Buna karşı öğrenci “Hocam, sen sıfır yazdığın için ben sıfır aldım. Yoksa geçer puan yazsaydın geçerdim.” diyebilir mi?
Demek ki Allah yazdığı için biz yapmıyoruz, bizim yapacağımız şeyleri bilerek Allah yazıyor. İşte buna kader diyoruz.
Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet
BENZER SORULAR
- İnsan kaderinden neden sorumlu tutulmaktadır?
- İnsan kendi kaderini kendi mi belirler, yoksa Allah tarafından mı belirlenir?
- İnsan kendi kaderini kendisi mi çiziyor?
- Kaderin fiillerimiz üzerindeki etkisi nedir? Tedbirli olsak da, ezelde takdir edilen mi olur, bunu açıklar mısınız?
- Izdırari kader ile evlilik ve rızık ilişkisi hakkında bilgi verir misiniz?
- İntihar etmek kişinin kaderinde mi vardır?
- Allah bizi yaratırken ne yarattığını bilmiyor muydu?
- Anne ve babamızın belirli olması, evliliğin irademiz dışında olduğunu göstermez mi? Eğer anne babamızın kim olacağını biz belirleyemiyosak, evlilikte kader olmuş olmuyor mu?..
- Kader konusunda detaylı bilgi verir misiniz?
- Peygamberimiz ümmetin babası hükmünde midir?