Bazı sünnetler, şahsi farzlardan daha ehemmiyetli olabilir mi?

- Bazı nafile nevinden olan sünnetler şahsi farzlardan daha ehemmiyetlidir, diyor 11. Lema’nın 6. Nüktesinde.
- Bu konuda açıklama ve örnek verebilir misiniz?

Değerli kardeşimiz,

- Nafile nevinden olan sünnetlerden maksat, “Şeair-i İslam/İslam’ın şiarı, nişanesi” olan sünnetlerdir. Bu tür sünnetler, toplumun bütün müslüman kesimlerini ilgilendirdiği için Allah hakkı ile birlikte kul hakkını da ihtiva etmektedir. Bu açıdan şahsi farzlardan daha önemli sayılmıştır.

- Konuyla ilgili Bediüzzaman’ın şu ifadeleri çok açıklayıcıdır:

“Nasıl 'hukuk-u şahsiye' ve bir nevi hukukullah sayılan 'hukuk-u umumiye' namıyla iki nevi hukuk var; öyle de: Mesail-i şer'iyede bir kısım mesail, eşhasa taalluk eder; bir kısım, umuma, umumiyet itibariyle taalluk eder ki; onlara 'Şeair-i İslâmiye' tabir edilir.”

“Bu şeairin umuma taalluku cihetiyle umum onda hissedardır. Umumun rızası olmazsa onlara ilişmek, umumun hukukuna tecavüzdür. O şeairin en cüz'îsi (sünnet kabîlinden bir mes'elesi) en büyük bir mes'ele hükmünde nazar-ı ehemmiyettedir. Doğrudan doğruya umum âlem-i İslâma taalluk ettiği gibi; Asr-ı Saadetten şimdiye kadar bütün eazım-ı İslâmın bağlandığı o nuranî zincirleri koparmaya, tahrib ve tahrif etmeye çalışanlar ve yardım edenler düşünsünler ki, ne kadar dehşetli bir hataya düşüyorlar. Ve zerre miktar şuurları varsa, titresinler!..” (bk. Mektubat, s. 396 - 397)

Mesela, beş vakit namaz için okunan ezan müekked bir sünnettir. Fakat sünnet olmakla beraber, bütün toplumu ilgilendiren bir konuma sahiptir. Çünkü, “Ezanın şehadetleri dinin temelidir; İslam’ın şiarıdır, nişanesidir.” Ezanın okunduğu bir yerin Müslüman olduğuna hükmedilir.

- Keza, tesbihlerin Arapça lisanıyla “Subhanellah, Elhamdülillah, Allahü ekber” diyerek tesbih yapmak, müekked bir sünnettir ve aynı zamanda bir şeairdir. Kim bu sesleri işitirse, -hangi milletten olursa olsun-, bunları okuyanların müslüman olduklarına hükmeder. Bunların bu yönü bütün Müslüman kamu oyunu  ilgilendirir.

Bu sebepledir ki, ezan gibi tesbihleri de Arapça aslının dışında bir dile tercüme ederek okumak bid'attir, dalalettir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet