Allah, zerre kadar mı yoksa kıl payı mı zulmetmez?

- Efendim şimdilik sorum şu, ben Nisa suresi 40. ayette bir ayet okudum. “Allah zerre kadar haksızlık etmez” sonra Allah aynı sure 49. ayette “kıl payı kadar haksızlık edilmez.”  diyor.
- Benim anlamadığım “zerre kadar” mı “kıl payı” kadar mı?
- Bu iki farklı anlatım farkı nedendir? Neden farklı anlatım tercih edilmiştir?

Değerli kardeşimiz,

Cenab-ı Hak kullarına zulmetmeyeceğini farklı şekillerde beyan etmiştir. Birkaçını sıralayalım:

وَلَا يُظْلَمُونَ فَتِيلًا Onlara fetil kadar bile zulmedilmez. (bk. Nisa, 4/49; İsra, 17/71)

وَلَا تُظْلَمُونَ فَتِيلًا Size fetil kadar bile zulmedilmez. (bk. Nisa, 4/77)

Ayet-i kerimede geçen fetil, İbni Abbas Hazretleri, İmam Mücahid ve İmam Ata’ya göre, hurma çekirdeğinin üzerinde bulunan ince zardır.

Bu ifadeden anlıyoruz ki: Cenab-ı Hak, gözle zor görülen bu zar kadar bile zulmetmez; onun her işi hak ve adalettir. 

Bu hususta başka bir ayet-i kerime de şudur:

وَلَا يُظْلَمُونَ نَقِيرًا Onlara nakir kadar bile zulmedilmez. (bk. Nisa, 4/124)

Ayet-i kerimede geçen nakir, hurmanın kendisinden çıkıp bittiği noktadır. Buna göre mana şöyle olur: Onlara çekirdeğin o noktası kadar bile zulmedilmeyecek ve haksızlığa uğratılmayacaklardır.

Başka bir ayet:

وَلَا يُظْلَمُونَ شَيْئًا Onlara en küçük bir şey zulmedilmez. (bk. Meryem, 19/60)

Bu ayet-i kerimede de Allah Teâlâ kullarına en küçük bir zulmü yapmayacağını beyan buyurmuştur.

Başka bir ayet:

اِنَّ اللّٰهَ لَا يَظْلِمُ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ Şüphesiz Allah zerre miskal zulmetmez. (bk. Nisa, 4/40)

Daha başka ayetler de gösterebiliriz. Sözün özü şu:

Allah Teala kullarına asla zulmetmeyeceğini bazen “fetil” lafzıyla, bazen “nakir” lafzıyla, bazen “şey” lafzıyla, bazen “zerre miskal” lafzıyla, bazen de başka lafızlarla beyan buyurmuş. Bunların hepsi aynı manadadır ki o mana da Allah’ın asla zulmetmeyeceğidir.

Bu durumda, “Allah fetil kadar mı zulmetmez yoksa nakir kadar mı?” ya da “Allah en küçük şey kadar mı zulmetmez yoksa zerre miskal mi?” gibi bir soru manasız olur. Çünkü bütün bu ayetlerin manası, Allah’ın asla zulmetmeyeceğidir. Bu "asla"lık bazen “fetil” lafzıyla, bazen “nakir” lafzıyla, bazen “zerre miskal” lafzıyla, bazen de başka lafızlarla beyan edilmiştir. Buna belagat sanatından “tefennün” denir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet