Ahzap suresi 59. Ayetin hür kadınların cariyelerden ayırt edilip, sokakta sarkıntılığa uğramamaları için indirildiği bildiriliyor. Peki cariyeye sarkıntılık edilmesi doğru mu?

Değerli kardeşimiz,

İlgili ayetin meali şöyledir:

“Ey Peygamber! Eşlerine, kızlarına ve mümin kadınlara söyle: Ev dışına çıktıkları zaman dış elbiselerini üzerlerine salıversinler. Böyle yapmaları onların (iffetli kimlikleriyle) tanınmaları ve kendilerine sarkıntılık edilerek incitilmemeleri yönünden en uygun bir davranıştır. Allah gafurdur, rahîmdir/çok affedicidir, merhamet ve ihsanı boldur.” (Ahzab, 33/59)

Mealde de görüldüğü üzere, ayette hür kadınların cariyelerden ayırd edilmelerine dair açık bir ifade yoktur. Ayetin bu genel tanınma ifadesinden yola çıkarak farklı yorumlar yapılmıştır:

a. Bazı alimlere göre, cahiliye devrinde -genel olarak- hem hür hem cariye olan kadınlar açık-saçık kıyafetlerle dolaşırlardı. Kötü erkekler de bazı zamanlarda özellikle cariyeleri avlamaya çıkar ve onları takip ederlerdi. Ancak, bir kocası olmayan cariyelerle beraber yanlış da olsa evli olan kadınları da taciz edebiliyorlardı. İslam gelince bu ayetle, cariye olmayan kadınların başlarını ve bedenlerini örterek bu tehlikelerden korunmalarını emretmiştir. Bu görüş en meşhur ve en yaygın olanıdır. Bu tedbirden cariyelerin fuhuş yapmalarının caiz olduğunu çıkarmak elbette doğru değildir. Bilakis burada “ehven-i şer” denilen iki zarardan en büyüğü olandan korunmaya yönelik bir tedbir vardır.

b. İkinci bir yoruma göre, ayetteki ifadeden hür-cariye munasebetini değil, iffetli olan kadınların örtünmek suretiyle töhmet altında kalmaktan kurtulmalarını sağlamaya yönelik bir tedbir söz konusudur. Buna göre, örtünmek cariyelik veya hür kadınlık alameti değil, iffetin simgesidir. Nitekim bundan böyle örtünmeye riayet eden kadınlar daima tacizlerden korunmuşlardır. (krş.Razî, ilgili ayetin tefsiri)

Ünlü müfessir İbn Hayyan’a göre, ayette yer alan “mümin kadınlar” ifadesi, hem hür hem cariye olan kadınları içine almaktadır. Hatta cariyeler daha da fazla tehlikeye maruz kalabilirler. (Ebu Hayyan, Alusî, ilgili ayetin tefsiri). Bu görüş, açıklamamızın  “b” şıkkını desteklemketedir.

Şunu da vurgulamalıyız ki, her örtülü kadın iffetli veya her açık-saçık kadın iffetsiz demek değildir. Ancak şu da bir gerçektir, açık-saçıklık kötü insanların iştihasını kabartmaya, ona karşı kötü zan beslemeye, bir şeyler ummaya daha müsait bir konumdur.

İşte İslam, “sedd-i zerayi” denilen prensip çerçevesinde, bütün fitne kapılarını kapatmak için, kötü insanların kötü emeller beslemelerine imkan sağlayacak her türlü töhmete açık kapıları kapatmıştır. Örtünmek de bu tedbirlerden biridir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet