20 yıllık oruç borcum için ne yapmam gerek?

- Yirmi sene oldu ve bu zamanda orucumu ihmal ettim. Şimdi çok pişmanım, bundan arınmak için tutmadığım gün sayısı (600 gün) kadar oruç mu tutmam gerekiyor?
- Tutmayıp tövbe etsem yeterli olur mu, Allah affeder mi?

Değerli kardeşimiz,

Ramazan orucu, ergenlik çağına ulaşmış, akıl sağlığı yerinde olan her Müslümana farzdır. Bu itibarla mazeretsiz olarak oruç tutmayanlar büyük günah işlemiş olurlar.

İslam alimleri, hastalık, aşırı yaşlılık, yolculuk, gebelik, bebek emzirmek ve çok ağır işlerde çalışıp oruca güç yetirememek gibi birtakım mazeretleri, oruç tutmamayı mubah kılan özürlerden saymışlardır.

Söz konusu mazeretleri olmadan oruç tutmayanlar, daha sonra bu oruçların kaza edilmesi ya da fidyesinin ödenmesiyle orucun manevi sorumluluğundan kurtulamazlar. Aynı zamanda Cenab-ı Hakk'a tövbe edip mağfiret dilemeleri gerekir. Zira Hz. Peygamber (asm), bütün yıl oruç tutulsa bile bunun, mazeretsiz olarak ramazanda tutulmayan bir günlük orucu karşılamayacağını ifade etmiştir. (bk. Ebu Davud, Savm, 38; Buhari, Savm, 29)

Böyle olmasına rağmen, niyet etmediği için oruç tutmayan kişilere kefaret gerekmez, sadece kaza gerekir. Çünkü manevi sorumluluğu, kefaretten daha ağırdır.

Ömrü yettiği ve sağlığı el verdiği sürece kaza orucu tutan bir kimse, artık oruç tutamayacak kadar hasta veya yaşlı olursa, bu oruç borçlarının fidyesini öder.

Fakihlerin çoğunluğu, “Oruç tutmaya güç yetiremeyenler, bir yoksul doyumu kadar fidye öder.” (Bakara, 2/184) ayetinden hareketle, mazeretli veya mazeretsiz oruç tutmamış ve kaza etmeden ölüm döşeğine düşmüş kimselerin, oruç borçları için fidye ödenmesi vasiyetinde bulunmalarının müstehap olacağını söylemişlerdir.

Eğer vasiyet etmişse mirasçıları malının üçte biri oranında bu vasiyeti yerine getirirler. Fidye, ölenin bıraktığı maldan techîz, tekfin masrafları ve borçları çıkarıldıktan sonra, kalan malın üçte birinden verilir. Şayet fidye üçte birden çok tutarsa, fazla olan kısım ancak varislerinin rızası ile ödenebilir.

İlave bilgi için tıklayınız:

- Tutulmayan oruçların kazası ve bu oruçlar için fidye vermek ...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet