Yazın sabah namazını kazaya bırakmak caiz mi?

- Yaz aylarında gecenin çok kısa olduğu coğrafyalarda sabah namazını bilerek kazaya bırakmak caiz mi?
- Yaz aylarında gece çok kısalıyor Arap Yarımadasında yazın uyumak için gayet vakit var ama benim yaşadığım coğrafyada yatsıyı kılıp sabah namazına kalkan bir insan 05 30 saat falan uyuyabiliyor ve bu sağlık için yetersiz olabiliyor bazı insanlar.
- Bir de bilimsel olarak yatıp kalkıp tekrar yatmak uyku kalitesini çok ciddi düşürüyor bu durumda yaz ayında sabah namazını kazaya bırakmak caiz mi?
- Sağlık sıkıntılarım var ciddi derecede. Kazaya bilerek bırakırsam günah olur mu?

Değerli kardeşimiz,

Sekiz saat deliksiz (kesintisiz) uyumak hemen hiçbir kimse için mümkün olmuyor.

Başka sebeplerle uyanıldığı gibi namaz için de uyanılır, sonra yine yeterince uyunur. Bunun bozduğu kalite, sabah namazının kazandırdığı kalitenin yanında hiç mesabesindedir.

Bir namazın vakti içinde kılınması eda, vakti çıktıktan sonra kılınması kaza olarak adlandırılır. Vaktinde kılınamayan namaz “fâite” diye isimlendirilir.

Herhangi bir namazın özürsüz olarak vaktinde kılınmaması ve kaza edilmek üzere ertelenmesi büyük günahtır, haramdır.

Vaktinde bilerek namaz kılmama halinde kaza ile beraber ayrıca tövbe edilmesi gerekir.

Dünyada insanların ya cüzi bir ücrete karşılık yahut tehdit ve korku ile belli işlerde çalıştırıldıkları bilinen bir durumdur. Ayrıca ibadetin ücreti ve isyanın ebedî cehennem gibi büyük bir azabı netice vereceği de unutulmamalıdır.

İnsan nefsinin namazdan kaçma yollarının her ikisi de kapatmalıdır. Yani namazın mükâfatı cennet, kılmamanın azabı cehennem. Böylece insan nefsine; “Cennetten büyük saadet, cehennemden büyük azap mı olur?” sorularını sormalı ve namaz kılmaya yönelmesini sağlamalı.

Diğer taraftan namaz kılmanın kabirde, mahşerde ve sırattaki büyük neticeleri yanında dünyada da peşin bir mükâfat olarak insanın “âciz ve fakir kalbine kut ve gınâ” olduğunu hatırlamalıyız.

İnsan sonsuz ihtiyaçlarını kendi irade ve kudretiyle yerine getirmekten acizdir. Sadece bir örnek vermekle yetinelim:

İnsan gecenin gidip gündüzün gelmesine muhtaçtır. Bu ihtiyacının görülmesi için dünyanın saatlerce dönmesi gerekiyor, ama o bunu yapmaktan da son derece aczidir. İşte böyle son derece âciz ve fakir olan bir insanın kalbi, kendi gücünün çok ötelerindeki sayısız ihtiyaçlarının görülmesi için Allah’a ilticaya mecburdur. Bu sığınma ve ilticanın mükemmel şekli ise namazdır. Namazla Rabbinin huzuruna çıkmak, “yalnız ona ibadet etmek, yalnız ondan yardım dilemek”, o âciz ve fakir insanın kalbi için hem en büyük bir kut (gıda) hem de en ileri bir manevi zenginliktir.

Bu manayı ders veren şu güzel açıklamayı da okumanızı önemle tavsiye ederiz:

"Ey sersem nefsim! Acaba şu vazife-i ubudiyet neticesiz midir? Ücreti az mıdır ki sana usanç veriyor? Halbuki bir adam sana birkaç para verse veyahut seni korkutsa, akşama kadar seni çalıştırır; ve fütursuz çalışırsın. Acaba bu misafirhane-i dünyada âciz ve fakir kalbine kut ve gına ve elbette bir menzilin olan kabrinde gıda ve ziya ve herhalde mahkemen olan mahşerde sened ve berat ve ister istemez üstünden geçilecek Sırat köprüsünde nur ve burak olacak bir namaz neticesiz midir veyahut ücreti az mıdır?"

"Bir adam sana yüz liralık bir hediye va’d etse, yüz gün seni çalıştırır. Hulfü’l-va’d edebilir o adama itimad edersin, fütursuz işlersin. Acaba hulfü’l-va’d hakkında muhal olan bir Zât, cennet gibi bir ücreti ve saadet-i ebediye gibi bir hediyeyi sana va’d etse, pek az bir zamanda, pek güzel bir vazifede seni istihdam etse; sen hizmet etmezsen veya isteksiz, suhre gibi veya usançla, yarım yamalak hizmetinle onu va’dinde itham ve hediyesini istihfaf etsen, pek şiddetli bir tedibe ve dehşetli bir tazibe müstehak olacağını düşünmüyor musun? Dünyada hapsin korkusundan en ağır işlerde fütursuz hizmet ettiğin halde, cehennem gibi bir haps-i ebedînin havfı, en hafif ve lâtif bir hizmet için sana gayret vermiyor mu?" (Nursi, Sözler, 21. Söz)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet