Tenhada işlediğim günah, sevabı siler mi?

- İbn Mace 4245 hadisi tam olarak nasıl anlamalıyız, hadisin tamamı nasıldır?
- Sosyal medyada bu hadise rastladım ve anlatılan anlamından emin olamadım. Hadisi tam olarak nasıl anlamalıyız?
- Tek başımızayken işlediğimiz günahlar yüzünden sevaplarımız silinecek mi?

Değerli kardeşimiz,

İlgili hadis-i şerif şöyledir:

Hz. Peygamber (asm) Efendimiz, “Ümmetimden birtakım kimseleri bilirim ki onlar kıyamet günü Tihame dağları kadar (çok) ve bembeyaz sevaplar getirirler de Allah Teala o sevapları saçılmış toz eder (yani mahveder, kabul etmez).” deyince, Hz. Sevban (ra): “Ey Allah’ın resulü! Bilmeyerek onlardan olmamamız için bize onların sıfatlarını söyle ve bize onların durumunu açıkla.” dedi.

Bunun üzerine Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:

“Bilmiş olunuz ki onlar sizin kardeşleriniz ve sizin cinsinizden bazı insanlardır. Sizin aldığınız gibi onlar geceden (ibadetten nasiplerini) de alırlar. Lakin onlar, Allah'ın yasak kıldığı şeylerle tenha yerde başbaşa kaldıkları zaman o yasakların sınırlarını çiğnerler.”(1)

- Bu hadis sahih kabul edilmiştir.(2)

- Bu hadiste anlatılan vasıflar, söz konusu kişinin işlediği günahtan ziyade, içinde taşıdığı niyete bağlı olarak ortaya koyduğu ikiyüzlülükle alakalıdır. Çünkü bir kimsenin işlediği günahların, sevaplarını ortadan kaldırmayacağı bilinmektedir. Bu sebeple hadiste verilen bilgiler, söz konusu kişinin tek başına kaldığında günah işlemesi sebebiyle değildir. Aksi takdirde ahirette “iyi ve kötü amellerin tartılması” (bk. Karia, 101/6-8) nasıl yapılabilir ki!

- Diğer bir ifadeyle, bu kimselerin ilgili cezaları, küçük veya büyük günah işlediklerinden ötürü değildir. Bilakis, bunlar insanların önünde Allah’tan korkan, ona itaat eden kimseler olduklarını göstermek için riyakârlık yapar ve onların hatırlarını sayarlar. Ne zaman insanların görmediği tenha bir yerde olurlarsa, Allah’ın yasaklarını çiğnemekten çekinmezler. Bu tavırlarıyla Allah’ın hatırını insanların hatırından hafif görür, onlara daha fazla saygı göstermiş olurlar.

Bu habis ve art niyetlerinden dolayı Allah da onlara hak ettikleri cezayı verir ve gösteriş için yaptıkları amellerini boşa çıkarır. İnsanlara verdikleri değer kadar Allah’a değer vermedikleri sebebiyle Allah da -görünürde iyi amellerini kale almaz- ve onlara bir değer biçmez.

Bu hadisin ifadesini,

 “Onların yaptığı her işi (özellikle iyi gibi görünen işlerini) ele almış ve onu savrulup giden toz toprak hâline getirmiş olacağız.” (Furkan, 25/23)

mealindeki ayette de görmekteyiz.

Demek ki, bu tür insanların amellerinin boşa çıkarılması, küfürlerinden veya riyakârlıklarından dolayıdır.(3)

Kaynaklar:

1) İbn Mace, Zühd, 29, no: 4245.
2) bk. Fuad Abdulbaki’nin Talik’i.
3) bk. Maverdi, ilgili yer.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet