Peygamberimiz kendine mi selam veriyordu?

Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem, namazda ettehiyyatü duasını okurken kendine mi selam veriyordu?

Değerli kardeşimiz,

Evet, Peygamber Efendimiz (s.a.v.) namazda teşehhüdü okurken “es-selâmü aleyke eyyühen-nebiyyu” diyordu.

Ama bu, onun bir insana doğrudan “selam vermesi” gibi bir durum değildir. Bunun hikmeti ve bağlamı daha farklıdır:

1. Bu cümle Miraç’ta Allah’ın bizzat Peygamberine söylediği selamdır

Teşehhüdde geçen “Es-selâmü aleyke eyyühen-nebiyyu ve rahmetullahi ve berakâtüh” ifadesi, Miraç gecesinde Allah’ın Resul’üne söylediği selam cümlesidir. Peygamberimiz de Miraç’tan döndüğünde, namazda bu kelimeleri aynen ümmetine öğretmiştir.

Yani Efendimiz (asm), bu sözü Allah’ın selâmını aktarmak ve ümmete öğretmek maksadıyla söylemiştir.

Bu sebepledir ki bütün mezhepler, bütün ümmet 1400 yıldır, “es-selâmü aleyke eyyühen-nebiyyu” diye okumuştur.

2. Teşehhüd bir “dua metnidir”, kişisel selâmlaşma değildir

Bu ifade, “Peygamber kendine selam verdi” anlamına gelmez.

Tıpkı Kuran okurken, “Selâmün alâ İbrâhîm” (İbrahim’e selâm olsun) “Selâmün alâ Mûsâ ve Hârûn” dememiz gibi, bir dua ve zikir metninin okunmasıdır.

Namaz içindeki teşehhüd, kişinin kendi konuşması değil, öğretilmiş bir ibadettir.

3. Sahabe, Peygamber hayattayken “aleyke”, vefatından sonra “alenn-nebiyy” dedi mi?

Hadis kaynaklarında bazı sahabelerin, Efendimiz vefat ettikten sonra, “es-selâmü alen-nebiyyi” şeklini tercih ettikleri rivayet edilmiştir. (Tuhfetu’l-ahvezi, 2/149)

Ancak bu rivayet, namaz ibadetini ve namazda okunan duaları değiştirmez, yaygın ve bağlayıcı bir uygulamaya dönüşmemiştir, mezhepler bunu esas almamıştır. Çünkü teşehhüd Miraç kökenlidir, Efendimize özel olarak öğretilmiştir ve Peygamberimiz “Ben nasıl namaz kılıyorsam, siz de öyle kılın.” buyurmuştur. (Buhari, Ezan, 18

Dolayısıyla ümmet icma ile “aleyke” şeklini korumuştur.

4. Dört mezhep ittifak hâlinde “aleyke” okunur

Bütün fıkıh kaynaklarında teşehhüdün aslı bu şekildedir, Hanefî, Şâfiî, Mâlikî, Hanbelî hepsi “Es-selâmü aleyke eyyühen-nebiyyu” ifadesini teşehhüdün sabit lafzı kabul eder. (bk. el-Fıkhu ala’l-mezahibi’l arbaa,1/214; Zuhayli, el-Fıkhu’l-İslami, 2/854-855; 958; el-Mevsuatu’l-Fıkhyetu’l-Küveytiye, 12/35-36)

Özetle Hz. Peygamber (asm) Efendimiz namazda kendine selam vermedi bilakis, Allah’ın Miraç’ta kendisine öğrettiği selamı ümmetine öğrettiği için bu ifadeyi zikir olarak okudu.

Bu bir dua metni, ibadet lafzı, teşriî (öğretici) zikirdir. Kişisel bir selamlaşma değildir.

Özetle

Teşehhüddeki selam cümlesi Miraç’ta Allah’ın selamıdır.

Peygamberimiz onu ibadet metni olarak okumaktadır.

Kendine selam vermek anlamı yoktur.

Dört mezhep bu lafzı aynen korumuştur.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet