Hz. Adem’in meyvesi üzüm müydü?

Cade b. Hubeyre sahabi mi? Bu rivayet sahih mi? Hz. Adem ile Hz. Havva’nın yasak ağacı üzüm müydü?
وحدثني يعقوب بن إبراهيم، قال: حدثنا هشيم، عن مغيرة، عن الشعبي، عن جعدة بن هُبيرة، قال: هو العِنَب في قوله: ولا تقربا هذه الشجرة Taberi'nin naklettiği bu rivayette ve daha bir çok rivayetinde ismi geçen Câde b. Hubeyre sahabi mi? Hakkında cerh ve tadil ifadelerine ulaşamadım? Ayrıntılı bilgi verir misiniz? Allah razı olsun.

Değerli kardeşimiz,

- İlgili ayetin meali şöyledir.

"Dedik ki: Ey Âdem, sen ve eşin cennette oturun, ikiniz de ondan dilediğiniz yerde bol bol yiyin, fakat şu ağaca yaklaşmayın, yoksa zalimlerden olursunuz." (Bakara, 2/35)

Kuran’ın ifadesinde ağacın nevi, meyvenin türü hakkında bir açıklama yoktur. Bu sebeple bu ağacın ve meyvenin tayini konusunda alimler arasında farklı yorumlar söz konusudur.

Rivayetlere göre, Hz. Ali, İbn Mesud, Said b Cübeyr ve Süddi gibi alimler, bu ağacın üzüm asması olduğunu bildirmişlerdir. İbn Abbas, Hasan-ı Basri ve müfessirlerin cumhuruna göre bu ağaç buğday ağacıdır. Katade, İbn Cüreyc gibi bazı alimlere göre bu incir ağacıdır. Tevrat’ın Tekvin bölümünde, bunun hayır ve şerrin tanınmasına vesile olan ağaç şeklinde tasvir edilmiştir. (bk. İbn Aşur, ilgili ayetin tefsiri)

Soruda geçen bilgide de Cade b. Hübeyre’nin bu ağacın üzüm asması olduğunu söylediği belirtiliyor.

- Cade b. Hübeyre b. Ebi Vehb el-Mahzumi, Hz Ali’nin kız kardeşi Ümmü Hani’nin oğludur. Mizzi onun sahabe olduğunu söyler. Fakat Beğavi, “es-Sahabe” adlı kitabında onun Hz. Peygamber (asm) devrinde doğduğunu fakat sahabe olmadığını söyler. (bk. İkmalu Tehzibi’l-kemal, 3/195)

Bizim araştırmalarımıza göre alimlerin yaklaşık % de 90’ı onun sika bir tabii olduğunu, fakat sahabi olmadığını bildirmiştir. Bunların arasında: Buhari, Ebu Hatim, İcli, İbn Hibban, Ebu Ahmed el-Askeri, Sağğani, İbnu’l-Cevzi, İbnu’l-Esir gibi büyük otoriteler de vardır (bk. İkmal, 3/197)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet