İlmin ve alimin azalacağına dair bir hadis var mı?

- Peygamberimiz (s.a.v.), kıyamet yaklaştığında alimlerin sayısının azalacağını, cehaletin yayılacağını söylemiş mi?
- Kıyamet alametleri bir bir çıkıyor, yani artık hepimiz kıyametin yakın olduğunu biliyoruz. Böyle bir hadis var mı?

Değerli kardeşimiz,

Evet bu, kıyamet alametleri olarak, ilmin azalması cehaletin çoğalması da haber verilir:

Hz. Peygamber (asm) Efendimizin Son Peygamber olarak gönderilişi, âlimlerin azalması, cehaletin, fuhşun ve içki kullanımının artması ile fitnenin ve öldürmenin yaygınlaşması gibi hususlar da hadislerde sıklıkla sayılan alametler arasında yer alır. (Buhârî, Nikâh, 111; Fiten, 5; Rikâk, 39; Cizye, 15; Müslim, Fiten, 18; Ebû Dâvûd, Fiten, 1)

Ayet ve hadislerde kıyamet alametlerinin açıklanmasındaki amaç, insanları umutsuzluğa düşürmek değil, kesin bir gerçek olan kıyamet ve ebedî mutluluk yurdu ahireti hatırlatarak onlara bir farkındalık kazandırmak ve sorumluluk bilinci içinde yaşamaları gerektiğini hatırlatmaktır.

Örneğin, âlimin azalması ve cehaletin çoğalması, kıyamet alâmetlerinden ise bu durumda bir Müslümana düşen görev, ilmini artırması ve bildiği konuları bütün meşru yol ve yöntemleri kullanarak diğer insanlara ulaştırması olmalıdır.

Bu gerçeği hakkıyla bilenlerden biri olan Ebu Zer (ra) Hazretleri, ensesini göstererek şöyle demiş:

“(Beni öldürmek için) kılıcı şuraya koysanız, ben de Resulullah (asm) Efendimizden işitmiş olduğum bir sözü siz beni öldürünceye kadar nakledebileceğimi bilsem bunu mutlaka yapardım!” (Buhârî, İlim, 21)

Âlimlerin vefat etmesi ve onların yerini dolduracak ilim ehlinin yetişmemesi de bir bakıma ilmin yok olmasına neden olabilir. Çünkü âlimler olmayınca cahiller fetva vermeye başlar ve kendileri saptıkları gibi başkalarını da saptırırlar.

Nitekim bu önemli konu bir hadis-i şerifte şöyle ifade buyurulur:

“Şüphesiz Allah ilmi insanlardan çekip alıvermez. Lakin âlimleri alır, onlarla birlikte ilmi de ortadan kaldırır. Ve insanlar arasında birtakım cahil başlar bırakır. Bunlar insanlara ilimsiz fetva verirler; bu suretle hem saparlar hem saptırırlar.” (Müslim, İlim, 14)

Şu hâlde her Müslüman ilim öğrenmekle, öğrendiklerini yaşamakla ve başkalarına diliyle, tavrıyla, yaşantısıyla, haliyle… anlatmakla görevlidir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet