Allah Teala, neden Hz. Musa'dan kutsal vadide, ayakkabılarını çıkarması istemiştir?

Değerli kardeşimiz,

Tâhâ suresi, ayet 12:

"Ben şüphesiz senin Rabbinim. Hemen ayakkabılarını çıkar, çünkü sen kutsal bir vadi olan Tuvâ'dasın."

Hz. Musa'dan niçin pabuçlarım çıkarmasının istendiği açıklanırken, bazı müfessirler pabuçların yapıldığı malzeme üzerinde durmuşlarsa da daha çok ayaklarının o kutsal mekâna doğrudan temas etmesinin ve bereketinden nasiplenmesinin istendiği yorumu tercih edilmiştir. (bk. Taberî, XVI, 143-144)

Fakat burada ilâhî vahye muhatap olacak olan Musa'nın kendisini ruhen buna hazırlamasının amaçlandığı, dolayısıyla kendisine çeki düzen vermesi ve daha özel bir saygı göstermesi için uyarıldığı söylenebilir. İbn Atıyye de buna yakın bir yorum yapmaktadır. (bk. Taberî , IV, 39; ayrıca bk. Diyanet Tefsiri, Kur’an Yolu: III/537)

Bir başka açıklamaya göre ona pabuçlarını çıkartma emrinin veriliş sebebi, yüce Allah ile münacatta bulunurken huşu ve tevazu içindir. Nitekim selef-i salihîn de Beytullah'ı tavaf ederken böyle yapmışlardır.

Şöyle de açıklanmıştır: Bu o yeri ta'zim etmek için verilmiş bir emirdir. Nitekim Harem-i Şerefi ta'zim etmek için oraya ayakkabılarla girilmez.

Said b. Cubeyr dedi ki: Ona, Kâbe'ye ayakkabısız girildiği gibi, sen de yere çıplak ayakla bas, denildi. Hükümdarların örfünde huzurlarına girildiği vakit ayakkabıların çıkartılması ve insanın son derece mütevazi görünmesi bilinen bir husustur. Sanki Musa (as)’a bu anlamda böyle bir emir verilmiş gibi görünüyor.

İmam Malik de, Peygamber (asm)’ın pek şerefli kemiklerini ve pek değerli cüssesini barındıran Medine toprağına saygısından ötürü, Medine'de binek sırtına binmeyi kendisi için uygun görmezdi.

Hz. Peygamber (asm)’ın, mezarlar arasında ayakkabısı ayağında olduğu halde yürümekte olan Beşir b. el-Hasâsiyye'ye söylemiş olduğu şu sözler de bu kabildendir:

"Sen böyle bir yerde bulunduğun vakit ayakkabılarını çıkart."

Beşir dedi ki: Bunun üzerine ben de ayakkabılarımı çıkarttım. (Ebû Dâvûd, Cenâiz 74)

Bir başka açıklamaya göre, Yüce Allah Ona nur ve hidayet sergisini yaymıştı. Alemlerin Rabbinin sergisini ayakkabısı ile çiğnememesi gerekirdi. (bk. İmam Kurtubi, el-Camiu li-Ahkami’l-Kur’an, 11/305-306.)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet