"İman yetmiş küsur bölümdür; en üstte 'Allah'tan başka ilâh yoktur.' sözünü kabul etmek ve …" hadisini açıklar mısınız?

- "İman yetmiş küsur bölümdür; en üstte 'Allah'tan başka ilâh yoktur' sözünü kabul etmek ve en altta insanlara sıkıntı veren bir nesneyi yoldan çekmek/kaldırmak bulunmaktadır. Haya da imanın bir parçasıdır." hadisini açıklar mısınız?

Değerli kardeşimiz,

Rasûlullah (asm) şöyle buyurdu:

"İman yetmiş küsur bölümdür; en üstte 'Allah'tan başka ilâh yoktur' sözünü kabul etmek ve en altta 'İnsanlara sıkıntı veren bir nesneyi yoldan çekmek / kaldırmak.' bulunmaktadır, haya da imanın bir parçasıdır." (Buharı, îmân, 3)

İmanın bölümlerini açıklayan müstakil kitaplar telif edilmiştir. Beyhakî'nin (v.458/1066) "Şuabu'l-îman"ı bunlardan birisidir. Beyhakî bu çalışmasında imanı iki kısımda inceler; hafi (mücerred) iman ve celî (müşahhas) iman:

a. Hafi iman, Allah ve Rasûlünden gelenlere zihnen ve kalben inanmak, doğru olduğunu kabullenmektir.

b. Celi iman, beden ve uzuvlarla yerine getirilen ibâdet (kulluk) kısmıdır ki bu, mücerret imanın dışa yansımasıdır. Temizlik, namaz, oruç, cihad vd...

Kur'ân ve Sünnet incelendiğinde bazı ibareler görülür, bunlardan yola çıkarak imanın bölümlerini tespit etmek mümkündür.

Ana başlıklar hâlinde imanın şubeleri şunlardır:

1. Allah'a iman ve emirlerinin doğruluğunu kabul etmek,

2. Rasûlüne iman ve emirlerinin doğruluğunu kabul etmek,

3. Diğer peygamberlere iman,

4. Meleklere iman,

5. Kur'ân'ın Allah kelâmı olduğuna iman ve doğruluğunu kabul etmek,

6. Diğer Kitaplara iman,

7. Kadere iman,

8. Âhiret gününe iman etmek,

9. Allah sevgisi,

10. Allah'ın rahmetinden ümit kesmemek,

11. Allah'a tevekkül etmek,

12. RasûIullah sevgisi,

13. Rasûlullah'ı desteklemek,

14. Doğru bilgi öğrenme çabası,

15. Doğru bilgilerin yaygınlaşması için çalışmak,

16. Küfre düşmekten korkmak ve dikkatli olmak,

17. Kur'ân eğitimine önem vermek,

18. Temizlik,

19. Namaz kılmak,

20. Zekât vermek,

21. Oruç tutmak,

22. İtikâfa girmek,

23. Hac yapmak,

24. Cihad etmek,

25. Müslümanları korumak,

26. Savaşta sebatkâr olmak ve kaçmamak,

27. Ganimette haksızlık yapmamak,

28. Akitlere (sözleşmelere) dikkat etmek,

29. Allah'ın nimetlerini yalanlamamak / nankörlük yapmamak,

30. Dili korumak ve doğruyu söylemek,

31. Sadıklarla / şuurlu kişilerle beraber olmak,

32. Emaneti korumak ve hainlik yapmamak,

33. Cinayet işlememek ve cana kıymamak,

34. Namusu korumak,

35. İnsanların malını haksız yere yememek,

36. Faiz işlemlerini terk etmek,

37. Helal olan şeyleri yemek ve içmek,

38. Helal olan giyecek ve kapları kullanmak,

39. Lehviyyatı (faydasız işleri) terk etmek,

40. Harcamalarda ölçülü olmak,

41. Haset ve kötü düşüncelerden kaçınmak,

42. Ahlâksızlığın yayılmasını engellemek,

43. Samimiyetle hareket etmek,

44. Sevap kazandığında sevinmek ve günah kazandığında üzülmek,

45. Günahtan sonra tövbe etmek,

46. Şeâire (Allah'ın yeryüzündeki sembollerine / kutsal şeylere) saygı duymak,

47. Allah ve Rasûlüne itaat eden emir sahiplerine itaaat etmek,

48. İslâm toplumundan ayrılmamak,

49. Adaletle hükmetmek,

50. Doğruları emretmek (yaygınlaştırmak) ve kötülüğü / yanlışları nehyetmek (ortadan kaldırmak),

51. Erdem ve takvada yardımlaşmak,

52. Günah ve düşmanlıkta yardımlaşmamak/destek olmamak,

53. Hayâ sahibi olmak,

54. Anne ve babaya iyilik yapmak/iyi davranmak,

55. Akraba ile irtibatı kesmemek,

56. İyi ahlâklı olmak,

57. Akraba ve komşulara ihsanda bulunmak / yardımcı olmak,

58. Eşinin ve çocuklarının haklarına riâyet etmek,

59. Mü'minleri sevmek ve selâmı yaygınlaştırmak,

60. Hastaları ziyaret etmek,

61. Hapşıran / aksıran kişiye rahmetle dua etmek,

62. Saldırgan kâfir ve bozguncularla mücadele etmek,

63. Misafire ikramda bulunmak,

64. Müslümanların hatalarını örtmek ve yaymamak,

65. Musibetlere karşı sabretmek,

66. Zühd sahibi ve kısa emelli olmak,

67. Gayret sahibi (korunması gereken değerlerde hassas) olmak,

68. Lağv (boş / saçma şeyler) ile oyalanmamak,

69. Cömert olmak,

70. Küçüklere merhametli ve büyüklere saygılı olmak,

71. Allah için sevmek ve Allah için kızmak,

72. Kendisi için istediğini kardeşi için de istemek,

73. Ensar ve Muhaciri sevmek,

74. İnsanlara sıkıntı veren bir nesneyi yoldan çekmek / kaldırmak ...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet