Namaz kılarken secdede burnu yere koymak gerekir mi?

1) Abdesti yeni aldıktan sonra namazdayken kulakta su olunca kafamı eğip omuzumu da kaldırıp siliyorum mekruh olur mu?
2) Abdest sıkışken namaz mekruh mu? Eğer mekruh ise bazen namaz öncesi geliyor ama sırasında gidiyor, bazen namazda 1 rekatlık geliyor gibi, bazen de son sabah namazı vakit çıkmasına 20 dk kala gerçekten sıkışken kılıyorum tuvalette oyalanmaktan korktuğumdan bunlar mekruh olur mu?
3) Secdeye inerken pantolonu yukarı çekmek tek el veya 2 elle mekruh mu Yani 2 türlüde mi?
4) Bazen şort giyince secdeye inerken elim şortumda oluyor bazen ister istemez itiyorum şortu buda mekruh olur mu?
5) Başı açık namaz kılmak mekruh mu?
6) Sabah namazının sünneti cemaate yakın kılınır mı?
7) Namazda bir veya iki ayak kalkarsa durum nedir? İki ayak derken ikisi aynı anda mı?
8) Namazda burun yere değmezse mekruh mu, namazın rükünlerinde burun var mı?
9) Namazda kaşıma sınır nedir rekat rekat veya rükün rükün detaylı nasıldır?
10) Namazda farzdan sonra hemen son sünnete kalkmak mı lazım bir şey konuşamaz mıyım?
12) Namazda cemaat ile subhanakeyi okunması gerektiğini kafası karıştığı için belli bir zaman okumayan biri o namazları mekruh mu olur?
12) Namazda takkesi düşen alması lazım mı?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Sorulara kısa kısa cevap vermeye çalışalım:

1) Abdesti yeni aldıktan sonra namazdayken kulakta su olunca kafamı eğip omuzumu da kaldırıp siliyoruz mekruh olur mu?

Cevap

Bir zararın giderilmesi veya namazın tamamlanması amacı olmaksızın, namaz dışı bir davranışta bulunmak mekruhtur.

Meselâ, namaz esnasında elbiseyle veya vücudun bir yeriyle oynamak, başı sağa sola, yukarı aşağı çevirmek, namazda daha selâm vermeden terleri veya yüze dokunmuş olan toprakları silmek gibi.

Ancak bir zararı kaldırmak ve bir yarar sağlamak için silinebilir. Göze girip zahmet veren bir teri silmek gibi. Zihni meşgul edecek ve namazdaki huşuyu zedeleyecek bir durum var ise, onu giderecek kadar meşgul olmak mekruh olmaz.

 Kulaktaki suyun silinmesinde yapılan hareketler normalde mekruh olmakla birlikte, eğer zihni meşgul ederek namazdaki huşuyu zedelememesi gibi bir amaç taşıyorsa mekruh olmaz.

2) Abdest sıkışken namaz mekruh mu?
Eğer mekruh ise;
Bazen namaz öncesi geliyor ama sırasında gidiyor.
Bazen namazda bir rekatlık geliyor gidiyor.
Bazen de son sabah namazı vakit çıkmasına 20 dk kala gerçekten sıkışken kılıyorum tuvalette oyalanmaktan korktuğumdan bunlar mekruh olur mu?

Cevap:

Helaya (tuvalete) gitmek sıkıntısı olduğu halde namaza başlamak mekruhtur. Öyle ki, namaz içinde böyle fazla bir sıkıntısı gelip kalbi meşgul edecek olursa, vakit müsait olduğu takdirde namazı bırakmalıdır. Böylece namaz kalp huzuru ile kemal üzere kılınmış olur. Aksi halde namaz sahih olursa da günah işlenmiş sayılır. (Ömer Nasuhi Bilmen, Namazın Mekruhları)

Hz. Peygamber (asm), sıkışık durumda olan veya yemek hazırken namaza duran kişinin namazının faziletinin tam olmayacağını belirtmiştir. (Müslim, Mesacid, 67)

Ancak namaz vaktini veya cenaze namazını kaçırmamak için böyle sıkışık bir hâlde namaz kılmak mekruh olmaz.

Ama tuvalette fazla oyalanma gibi bir durum varsa -ki bazılarında böyle bir durum olur- en iyisi bunu da hesap edip namaza daha erken hazırlanmaya çalışmaktır.

Bununla beraber, vesvese gibi bir durum varsa, mekruh olmaz.

3) Secdeye inerken pantolonu yukarı çekmek tek el veya iki elle mekruh mu Yani iki türlüde mi?

Cevap:

İki eli kullanarak pantolonu çekmek namazı bozmasa da kerahetten hali değildir. Yani namazın sevabını azaltan ve hoş karşılanmayan bir iştir. Bu hususta Fetava-yı Hindiyye'de bilgi vardır.(Celal yıldırım, İslam Fıkhı, I/357- 358)

İlave bilgi için tıklayınız:

- AMEL-İ KESİR.

4) Bazen şort giyince secdeye inerken elim şortumda oluyor, bazen ister istemez itiyorum şortu bu da mekruh olur mu?

Cevap:

Dizleri kapatıyorsa, şortla kılınan namaz geçerlidir.

Şortla namaz kılarken, dizler açılmasın diye elle düzeltmek da namazı bozmaz. Ancak şortla kılma mecburiyeti yoksa şortla meşgul olmak ve düzeltmek, namazı bozmaz ise de mekruh olur.

5) Başı açık namaz kılmak mekruh mu?

Cevap:

Baş, erkeğe nisbetle avret sayılmadığı için, başı açık olarak kılınan namazı geçerlidir. Ancak sarık veya takke ile başı örtmek daha faziletlidir.

6) Sabah namazının sünneti cemaate yakın kılınır mı?

Cevap:

Sabah namazının farzından önce kılınan iki rekat sünnet, sünnet namazlar içinde en kuvvetli bir sünnettir. Bir hadiste;

"Sabah namazının iki rekat sünneti, dünyadan ve dünyada bulunan her şeyden daha hayırlıdır." (Müslim, Misâfirîn, 96, 97; Tirmizî, Salât, 190) buyrulmuştur.

İslam'da cemaatle namaz kılmaya büyük önem verilmiştir. Büyük sevabı kazanmak için cemaatle namaz kılmaya devam edilmelidir.

Ancak Peygamber Efendimiz (asm) sabah namazının sünnetine diğer sünnetlerden daha çok önem vermiş ve bunun terk edilmemesini istemiştir.

Nitekim bir hadis-i şerifte, “Düşman süvarisi kovalasa bile sabah namazının iki rekat sünnetini terk etmeyin." (Ebu Davud, 2/301, no: 1258; Ahmed b. Hanbel, 2/405) buyrulmuştur.

Bu yüzden, diğer vakitlerde, kamet getirilince sünnet kılınmaz iken, sabah namazının sünnetini kılıp cemaat selam vermeden yetişeceğine ümidi olan kişi, önce sabah namazının sünnetini kılar, sonra imama uyar.

7) Namazda bir veya iki ayak kalkarsa durum nedir? İki ayak derken ikisi aynı anda mı?

Cevap:

Bilgi için tıklayınız:

- Namazda, secde esnasında ayağı kaldırmak namazı bozar mı ...

8) Namazda burun yere değmezse mekruh mu, namazın rükünlerinde burun var mı?

Cevap:

Secde etmek, namazın bir rüknü olduğundan farzdır.

Peygamber Efendimiz (asm) şöyle buyurur:

 "Ben namazı nasıl kılıyorsam, siz de öyle kılın." (Buhârî, Ezân, 18; Edeb, 27).

Secde rüknünün de sünnete uygun nasıl olacağını yine hadisten öğreniyoruz. Peygamberimiz (asm), şöyle buyurmuştur:

“Kul secde yaptığı zaman onunla birlikte yedi azası da secde eder. Bunlar; yüzü (alnı ve burnu), iki eli, dizleri ve ayaklarıdır.” (Tirmizî, Salât, 201)

“Namazda secde için alın yere koyulduğu halde burun yere konmasa, secde yine caiz olur; fakat böyle bir secde özür bulunmayınca mekruhtur. Aksine olarak burun yere konur da alın konmazsa, özür olmadığı takdirde imam Azama göre kerahetle caiz olur. İki imama göre özürsüz böyle bir secde caiz olmaz.” (bk. Ö. N. Bilmen, Namazlarda Secde)

9) Namazda kaşıma sınırı nedir rekat rekat veya rükün rükün detaylı nasıldır?

Cevap:

“Bir kimse namazda iken vücudunu bir kere veya arka arkaya iki kere veya değişik rekatlarda birer, ikişer kere kaşısa, namazı bozulmaz. Fakat bir rekatta birbiri ardınca üç defa kaşısa, bozulur. Ancak bir organını, elini tekrar kaldırmadan birkaç defa kaşıması, bir defa kaşıma sayılır.” (Ö. N. Bilmen, Namazı bozan ve bozmayan şeyler)

10) Namazda farzdan sonra hemen son sünnete kalkmak mı lazım bir şey konuşamaz mıyım, dua edemez miyiz?

Cevap:

Sünnet ile farz arasında Kur'an-ı Kerim okumak, dua etmek, tesbih ve zikir çekmenin bir mahzuru yoktur.

Sünnet kıldıktan sonra farzını kılmadan alışveriş yapılması, bir şey yenmesi veya bir şey içilmesi durumunda sünnetin yeninden kılınması uygun olur. Çünkü sünnetler farza bağlıdır. Dünyevi bir işten dolayı ara vermek, ikisinin arasını ayırmak anlamına geliyor. Ama bir lokma veya bir yudum su zarar vermez. Yani sünnetin faziletini düşürmez.

Ayrıca sünnet ile farz arasında ibadet etmek de caizdir. (el- Hulasa; Fetavay-ı Hindiyye)

İlave bilgi için tıklayınız:

- Vakit namazlarında sünnetle farz arasında konuşmak, yemek yemek ...

11) Namazda cemaat ile sübhanekeyi okunması gerektiğini kafası karıştığı için belli bir zaman okumayan biri o namazları mekruh mu olur?

Cevap:

Hayır, mekruh olmaz.

Hanefi ve Hanbelilere göre Sübhaneke duası okumak sünnettir. Çünkü Hz. Aişe (ra)'den şöyle dediği rivayet edilmiştir:

"Hz. Peygamber (asm) namaza başladığı zaman 'Sübhanekellahümme ve bihamdike ve tebarekesmüke ve teala ceddüke vela ilahe gayruk.' derdi." (Neylül Evtar, II/195)

Cemaatle namaz kılarken, imam sesli olarak fatihaya başladığı zaman artık Subhaneke duası okunmaz ve imam dinlenir. Ancak üçüncü ve dördüncü rekatları sessiz okunduğu için, ilk rekatta okuyamadığı sübhaneke duasını bu rekatlarda okuyabilir.

Eğer imam sesli okurken, cemaatten biri Sübhaneke'yi okuyacak olsa, bu durumda namazına bir zarar gelmez.

12) Namazda takkesi düşen alması lazım mı?

Cevap:

Hayır, alması gerekmez.

Ancak namazda tekrarlama yapılmaksızın bir el ile baştan sarığı veya giysiyi kaldırıp yere koymak veya bunları yerden kaldırıp başa koymak, namazı bozmaz. (Ö. N. Bilmen, Namazı bozan ve bozmayan şeyler)

Secde esnasında baştan düşen bir giysiyi (tek el ile) başa yerleştirmek faziletli görülmüştür. Fakat iki elle (çok hareket ile) yapılmaz. (Ömer Nasuhi Bilmen, Namazın Mekruhları)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet