"(Habibim!) Sana Musa'nın haberi geldi mi?" (Naizat, 79/15) ayetini nasıl anlamalıyız?

- Naizat suresi 15. ayyette, "(Habibim!) Sana Musa'nın haberi geldi mi?" diye yazılı! Oysa ki daha önceki sûrelerde Musa'nın haberi birçok defalar anlatılmıştır; neden böyle denilmektedir?

Değerli kardeşimiz,

Bu gibi soru sitili, gerçek anlamda bir soru değildir. Bu soru muhatabın konuyu bilip bilmediğine bakmaksızın ifadeyi pekiştirmeye yöneliktir. (bk. İbn Aşur, ilgili ayetin tefsiri). Özellikle Arapça’da “- gördün mü? -görmedin mi? -sana …geldi mi? -Sana …gelmedi mi? - sana … geldi değil mi?” şeklindeki soru sitili çok sık kullanılmaktadır. Aynı sitil Kur’an’da da yer almaktadır. Yoksa “Allah’ın söylediklerini unutup tekrar tekrar sorduğunu...” söylemek, dini açıdan mümkün olmadığı gibi, aklen de mümkün değildir.

Birçok âlime göre, Arap dilbilgisindeki -bu ayette kullanılan- “Hel” edatı, bir soru edatı olmakla beraber,  “muhakkak” anlamına gelen “kad” manasına da gelir. (bk. a.g.e).

Buna göre söz konusu ayetin anlamı şöyle olur:

“Muhakkak ki, Musa’nın hadisesi / haberi sana gelmiştir.”

Hem soru hem de kesinlik anlamını dikkate aldığımızda ise manası şöyle olur:

“Muhakkak ki, Musa’nın hadisesi /haberi sana gelmiştir, değil mi?”

“Muhakkak ki, dehrin akışı içinde öyle  zaman geçti ki, o dönemde, insanın adı bile anılmazdı.” (İnsan, 76/1)

mealideki ayetin başında bulunan “Hel” edatı -âlimlerin ittifakıyla-  “muhakkak” anlamındadır. Demek ki unutmak diye bir safsataya yer yoktur.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet