Tasarruf teşvik neması caiz midir?

- Memurlardan zorunlu olarak kesilen tasarruf teşvik nemaları caiz midir?
- Tasarrufu teşvik paralarının nemalarını bazı arkadaşlarımız her türlü ihtiyacında kullanıyor. Bu konuda ölçümüz ne olmalıdır, helal mıdır?

Değerli kardeşimiz,

Konu üzerinde şöyle ya da böyle yorumlar yapılabilir. Çünkü yoruma müsait yanları vardır. Biz zihinleri karıştırmadan şu temel ölçüyü nazara alarak yorum yapmayı tercih ediyoruz.

Bir gelirin faiz olması için baştan bir akit, bir anlaşma olması şarttır. Anlaşma ve akit olmadan faiz tahakkuk etmez. Bu açıdan bakınca görüyoruz ki, maaşlardan yapılan kesintiler, sahibine sorulmadan yapılmıştır.

Şayet baştan maaş sahiplerine, "Şu kadar paranızı şu kadar faizle kesiyor, sonra ödeyeceğimizi bildiriyoruz, kabul ediyor musunuz?" diye sorulsa da para sahipleri böyle faizli bir anlaşmayı kabul etmiş olsalardı, şimdi düşünülebilirdi. Çünkü karşılıklı faiz anlaşması sonunda para kesilmiş, verilen fazlalık da böyle bir faiz şartı sonunda verilmeye başlanmış olurdu.

Hâlbuki böyle bir faiz anlaşması yapılmamış, para sahiplerinden faizli kesinti izni alınmamıştır. Bu itibarla verilen nema, ancak anlaşma ve akitle tahakkuk eden faiz niteliğine büründürülemez, faiz olduğuna kesin gözüyle bakılamaz.

Devletin, memurundan kestiği parasını çalıştırarak, mağduriyetini giderme yardımı diye de düşünmek mümkündür. Alınmasında mahzur söz konusu olmaz.

Bununla beraber içinizdeki tereddüt sizi huzursuz ediyorsa, yeme-giyme dışındaki ihtiyaçlara kullanmak da akla gelebilir. Yahut da bir hizmet yerine hibede bulunmak söz konusu olabilir.

Bu konuda bilgi için Hamdi Döndüren Hocaefendinin "Ticaret ve İktisat İlmihali, s. 604"e bakılabilir. Ayrıca Faruk Beşer Hocaefendinin "Fetvalar-I"inden de bilgi edinmek mümkündür.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet