Lut kavminin helakiyle ilgili Ankebut 35. ayette haber verilen işaret nedir?

- Ankebut suresi 34/35 ayet:
 "Haberiniz olsun ki bu şehir halkının yapmakta oldukları kötülükleri yüzünden üzerlerine gökten feci bir azap indireceğiz dediler. Andolsun ki aklını kullanacak bir kavim için ibret olsun diye, orada bir işaret bıraktık."
- Burda benim söylemek istediğim oraya ne işaret bıraktılar?

Değerli kardeşimiz,

İlgili ayetlerin meali şöyledir:

“Biz, yoldan çıkmaları sebebiyle şu belde halkının üstüne gökten bir azap indireceğiz. Andolsun ki biz, düşünen bir topluluk için bu beldeden apaçık bir ibret nişanesini geride bıraktık.” (Ankebut, 29/34-35)

- Ayette Lut kavminin helâkinden söz edilmektedir. Geride bırakılan ibret nişanesi ise,

a) Onların başına yağdırılan taşlardan geri kalanlar,

b) Onların yurtlarından geride kalan harabeleri,

c) O bölgede hâlâ akmaya devam eden siyah renkli su,

d) Genel olarak Lut kavminin helak edilmesi konusu. (bk. Zemahşeri, Beydavî, Kurtubi, ilgili ayetin tefsiri)

- Razi de bu “ibret nişanesi”ni, Lut kavminin helak edilmesi olarak değerlendirmiştir. Onun konuyla ilgili değerlendirmesini şöyle özetlemek mümkündür:

“Belli  bir zamanda, belli bir mekânda, Lutilik gibi en çirkin bir işle meşhur olan Lut kavminin helak edilmesi, Allah’ın kudret ve iradesini göstermesi bakımından açık bir ibret nişanesidir. Özellikle o harabeleri gören ve tefekkür etme kabiliyetine sahip akıllı insanlar için çok açık bir cezalandırmanın ipuçlarını, bir iradenin tercih izlerini, bir kudretin tasarruf işaretlerini vermektedir. (krş. Razi, ilgili ayetin tefsiri)

- Bu ayetten anlaşılıyor ki, Kur’an’ın indiği devirde helak olmuş Lut kavminin harabeleri ortada duruyor ve Arap müşrikleri bazı yolculukları esnasında bunları görüyorlardı.

İşte bu harabeler onlardan aklı başında olanlar için, Allah’a isyan etmenin ne anlama geldiğini gösteren açık bir belge idi.  

“Siz  (ey Arap müşrikleri!) sabahleyin onların yanlarından geçip gidiyorsunuz. Ve geceleyin de (hem gece hem gündüz ticaret için yolculuk yaptığınızda, onların harabelerinin bulunduğu yerlere de uğruyorsunuz. Başlarına gelenleri gözlerinizle görüyorsunuz) hâlâ düşünmüyor musunuz?” (Saffat, 37/137-138)

mealindeki ayetlerde bu hakikatin altı çizilmiştir.

Ayetin müşrik Araplara verdiği dersin özeti şudur:

“Bakınız, siz ticaret ve benzeri sebepler için yolculuk yaptığınızda, hem gündüz hem geceleyin onların harabelerinin bulunduğu yerlere de uğruyorsunuz. Başlarına gelenleri gözlerinizle görüyorsunuz. Artık sizin -peygamberlerine isyan ettikleri için- sakinleri helak olmuş bu harabelerden ders almanız lazımdır. Aklı başında olanlar bu manzaralarda açık ibret dersleri bulabilirler."

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet