Köpekler mescide işiyorsa, neden temizlemiyorlarmış?

Tarih: 04.09.2019 - 16:00 | Güncelleme:

Soru Detayı

- Böyle bir hadis gördüm, bu hadis doğru mudur böyle bir hadis var mı?
"Muhammed Peygamber’in döneminde mescitlere köpekler girer çıkarmış ve hatta işermiş ama sahabeler temizlemek için işeklerin üzerine su bile dökmezmiş." (Buhari, Ebu Davud)

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Buhari’de muallak olarak aktarılan rivayet şöyledir:

“Resulullah aleyhisselatü vesselam zamanında köpekler işerdi, mescide girer çıkardı da bundan dolayı (mescidi yıkamak için) hiç su serpmezlerdi." (Buhari, Vudu 33, h. no: 174)

Münzirî’nin açıklamasına göre bu şu anlama gelir; köpekler mescit dışında kendilerine ait yerlere işerdi, sonra da mescidin içine girer çıkardı. Çünkü o devirde mescidin kapısı yoktu. Köpeklerin mescidi işeme yeri olarak kullanmalarına ashabın müsaade etmiş olmaları düşünülemez.

Bununla beraber, eğer köpeklerin mescide işemesi gibi bir durum olmuşsa, mübahlık olan bu durum ilk devirlere aittir. Sonradan mescitleri şereflendirme ve temiz tutma emri söz konusu olmuş ve mescitlere kapı yapılmıştır. (bk. Fethu’l-bari, ilgili rivayetin şerhi)

Konuyla ilgili diğer rivayete göre ise, Abdullah b. Ömer (r.a.) şöyle demiştir:

"Ben Resûlullah (asm) zamanında bekar bir genç idim ve Mescidde gecelerdim. Köpekler mescide girerler, çıkarlar, bevl ederler, (sahabiler de) bundan dolayı hiçbir şey (su) dökmezlerdi." (Ebu Davud, Taharet 139 h. no: 382)

Meselenin açıklaması şöyledir:

1) O zaman Mescidin kapıları yoktu. Nadir de olsa köpekler bir taraftan girip öbür taraftan çıkabiliyordu. Bunu engellemek mümkün değildi. Yoksa, köpeklerin mescidin içinde rahatça dolaşmasına kesin izin verilmiyordu. 

2) Bu rivayet, İbn Ömer tarafından aşırı temizlikçilere karşı biraz mübalağalı bir tarzda ifade edilmiştir. Sanki her zaman böyle oluyormuş, köpek bevl ediyormuş da hiç kimse de orayı yıkamıyormuş zannedilmesin. Böyle bir şey yoktur. Yani, İbn Ömer’in bunu temizlik işlerinde aşırı davrananlara karşı tepkisel olarak anlattığı bir konudur. 

3) O günkü Mescidde halıların, sergilerin olmadığı bilinmektedir. Bu sebeple, bir iki defa köpeklerin bevl etmeleri söz konusu olmuşsa, sergilere değil, toprağa ve kumluğa olmuştur. Buraların yıkanması zor olduğu gibi, yerin temizlenmesinin bir metodu da güneş ışığının vurması / buharlaşması veya başka şekilde kurumasıdır. 

4) Sahih hadislerde yer aldığı üzere, bedevi bir Arap mescidde bevl ederken sahabe onu azarlamaya kalktılar. Efendimiz nazikçe burası Allah’ın zikir yeri / evidir, bu tür şeyler yakışmaz demiş ve bir kova su getirtip oraya serpmiştir. (bk. Müsned, 2/502; İbn Mace, 28)

Bu olay da Müslümanların temizliğe verdiği önemi göstermektedir. Ayrıca söz konusu “köpekler” olayının da bilmediğimiz yönlerinin olduğunu gösteriyor. 

5) İslam âlimlerinin bu konudaki görüşleri farklıdır:

- İmam Azam ve İmam Muhammed’e göre, güneş ışığıyla yerdeki necaset buharlaşıp yok olursa, temiz olur, namaz kılınabilir.  

- İmam Ebu Kalabe’ye göre, ne şekilde olursa olsun yerin / toprağın kurumuş olması, bir temizlik sayılır.

- İmam Şafii ve İmam Ahmed b. Hanbel’e göre, yer / toprak necis olursa, onu ancak su temizler.

Hadisi rivayet eden Ebu Davud da necis olan yerin / toprağın, kurumakla temiz olacağını bu rivayete dayanarak kabul etmiştir. (krş. Avnu’l-Mabud, 2/31)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet

Bu içeriği faydalı buldunuz mu?
Yazar:
Sorularla İslamiyet
Kategori:
Okunma sayısı : 1.000+
Yorum yapmak için giriş yapın veya kayıt olun