"Kahpe felek!" gibi bir ifadeyi kullanmak doğru mudur ?

Tarih: 09.05.2007 - 00:00 | Güncelleme:

Cevap

Değerli kardeşimiz,

FELEK, HER NE KADAR “dünya, kader, talih, dehr, asr ve zaman” anlamına gelse de, öteden beri herkesin çattığı bir suç makinesi ve bir şikâyet kutusu olmuş. Kafası kızan feleği suçlar, canı sıkılan feleğe taş atar.

İnanç noktasında feleğe çatmanın sakıncası ve insanın imanına zarar vermesi, feleğin kader ve dehr (zaman) anlamında kullanıldığı zamandır.

Dehre sövmeyiniz, çünkü Allah dehirdir” hadisi en çok bilinen hadislerden biridir. (Müsned, 2:259)

Sahihi Buharî’de geçen bir hadis de aynı noktaya dikkatimizi çeker:
‘Vay şu dehrin mahrumiyet ve hüsranına’ diye sövmeyiniz. Çünkü Allah dehirdir.” (Buharî, Edeb 101)

Aynı konuda Buharî’nin rivayet ettiği bir başka hadis de şu mealdedir:
Allah Teala buyuruyor ki: Âdemoğlu dehre söverek bana eziyet verir. Halbuki Ben dehrim. Her şey Benim elimdedir. Geceyi, gündüzü Ben idare ederim.” (Buharî, Tefsir 45)

Görüldüğü gibi, bu konudaki bütün hadislerde “dehr” kavramı geçiyor.

“Dehr” zaman manasına geldiği gibi, gece ile gündüzün art arda gelmesine de denir.

Asr Suresi’nde Cenâbı Allah “asr”a yemin ediyor. Çünkü her şey zaman içerisinde meydana gelir. Zaman, Cenabı Hakkın bir memuru olarak öldürmek ve olgunlaştırmak görevini yapar. Zaman kötü olmaz, insanlar kötüleşir. Zira zaman içinde meydana gelen her şey Allah’ın iradesiyle gerçekleşir.

İslam öncesi Cahiliye döneminde Arapların dehre sövmesini ve bu hadisin de bu kötü alışkanlık üzerine söylendiğini açıklayan Bedrüddin Aynî şöyle der:

“İslam öncesi Cahiliye dönemi Araplarının bir kısmı gece ve gündüzün dönmesinden ibaret olan dehre söverlerdi. Çünkü bu insanlar Allah’a inanmaz ve bütün olayları zamana verirlerdi. Yani olayların meydana geldiği gece ve gündüze yüklerlerdi, her şeyin de zamanın emriyle olduğuna inanırlardı. Bunlara Dehriler denirdi.

“İşte Hz. Peygamber’in (a.s.m.) bu hadisteki maksadı, sizden biriniz zamana sövmesin, çünkü zaman gerçek fail değildir, yapan Allah’tır. Bu musibetleri başınıza getirdiğine inandığınız zaman sövdüğünüzde, Allah’a sövmüş olursunuz. Çünkü musibetleri başınıza getiren zaman değil, Allah’tır. Cenab-ı Hakkın ‘Ben zamanım’ demesi ise, ‘Ben zamanın sahibiyim’ anlamındadır.”
(Umdetü’lKari, 22:202)


Gerçekten de o dönemde her kötülüğü zamana nispet eden bir grubun var olduğuna, “Bizi ancak zaman öldürür” (Câsiye, 45:24) şeklindeki sözlerini anlatan âyeti kerime işaret ediyor.

Hattâ bu sebeple, zamana nisbeten bunlara “Dehriler” ismi verilmiştir. Bu fikir tarihte de inkârcı cereyanlar arasında “Dehrilik” olarak yer almıştır.
Bunların İslamiyet’ten sonra da tesirleri görülmüştür. İşte bu hadisi şeriflerde, zamanı gerçek fail telâkki ederek sövmek yasaklanmıştır.

Yeri gelmişken şu hususu da açıklamakta fayda vardır: Zaman zaman bazı eski âlimler de kitaplarında zamandan şikâyet etmiş, “feleğin kubbesine” taş atmışlardır. Çünkü bazı kötülükleri gidermeye güçleri yetmemiş, ümitsiz kalınca da zamandan ve felekten şikâyet etmişlerdir. Bunların bu şikâyetleri, zamanı gerçek fail kabul ettiklerinden değil, olayların arzu ve istekleri doğrultusunda yürümediğindendir.

İşte mü’minlerin de felekten şikâyet etmeleri bu yüzdendir. Yoksa inançlarına göre zaman Cenab-ı Hakkın bir mahlûkudur. Bu işleri yapmaya güç yetiremezler. Allah’ı insanlara şikâyet etmeyip zamanı ve ortamı şikâyet ederler. Böylece zaman, haksız tenkitlere karşı, Cenab-ı Hakkın izzetine bir perde olmuş olur. Şikâyetler zamana takılır, kalır; Allah’ın kudretine yapılmaz.

Özetle söylemek gerekirse; Ebu Hüreyre (r.a.) ve diğer râviler tarafından rivayet edilen bu husustaki hadisi şerifler sahihtir. Allah’ın zamanın yaratıcısı olduğuna işaret edilmektedir. Zamanın yaratıcı kabul edilmesi de yasaklanmaktadır. Âlimler de zamandan sadece şikâyet etmişlerdir. Çünkü Cenabı Hakkın yarattığı bir şeye, O’nun hikmetinin cereyan tarzına itiraz etmek, hadisi şerifin yasaklamasına girer.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet

Bu içeriği faydalı buldunuz mu?
Yazar:
Kategori:
Okunma sayısı : 10.000+

Yorumlar

Jokerstyle

Kuran-i Kerim insanlara bir ögütcü ve ayni andada dünya hayatina dalmamalari icin korkutucu birkac ayetler ile uykuya dalmis olan insanlari uyandirmak icindir. Sonucda Allah (c.c.) hicbir yarattigi kuluna zulüm etmez, dünyada bu kadar kötülük olmasina ragmen, sabretmesi de, bunu gösteren cok büyük delildir. Argo ve küfür laflari ile dolu deniliyor, fakat bunlar sadece yolundan sasmis ve Allahi (c.c.) ve onun bize verdigi nimetlerinin ondan geldigini yalanliyan kullari icin gecerlidir. Hic kiyaslanmaz ama bir baba ile annenin cok zorluklarla evladini veya evlatlarini büyüdükten sonra onlarin annesini ve babasini reddetmesi ve onlarin onu bu yasa getirmesini göz ardi etmesine benzer. Böyle bir durumda bir Anne-Baba aci duyar ve evladina beddua eder veya kizar. Elbette Allah´da (c.c.) yarattigi kullarina, nankör ve isyankar olduklari icin beddua etmesi cok normaldir. Neyin ne oldugunu cok iyi bildikleri halde, böyle fitne fesat sokarak mümin kullarin kafalarini karistirmak istiyen insanlara Allah (c.c.) yardim etsin. Islah etsin, cünkü mahserde, hesaplarin verildigi gün biz müminlerin hesabi ne kadar agir olucaksa, Allah (c.c.) inanmayan, ona isyan eden ve onunla alay edenin hesap vermesi daha siddetli gecicek. Allah (c.c.) hepimizi islah etsin.

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
salvation

Ayetlerden cımbızla kelimeler seçip Allah'ı argo veya küfürlü konuşmakla itham etmek ne kadar doğru?! Nitekim bu ifadeler argo sayabileceğimiz kelimeler içerisinde yer almaz bile... Bir de olayın meydana geliş şekline de bakmak gerekir. Kuran da gereksiz tek br harfin bile olmadığı göz önüne alındığında bütün bu söylenenlerin de gerçek hayatta bir yaşanmışlığının olduğunu, bu sözleri sarf eden müşriklere (bakın fazlasıyla değil) misliyle iade edildiğini gözden kaçırmayalım. Ben cahil bir insanım belki düzgün cümleler kuramam Allah ın engin bilgisi yanında okyanusta bir damla bile değilim. Ama aklımı kullanarak bir çok şeyi idrak edip anlayabiliyorum. Sanırım kullanılan ifadelerin nezaketine ve saygı sınırlarını aşmamaya dikkat etmeliyiz.

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
mustafayazıcı

Allah razı olsun sizden, ne kadar güzel cevap yazmışsınız..

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
akrepkral078

umarım soran kişi gerçekten bilmediği ve öğtrenmek istediği için sormustur..Yoksa Nuhun gemisinde olupta kaptanlık yapmaya calısan karınca gibi komik duruma düşer..kendinizi RABBİNİZE şikayet ediniz deyin ki ya RABBİ kalbimi ac kalbimi sana yönlendir bana senin istediğin gibi yaşamayı KURANI senin anlatmak istediğin gibi anlamayı nasip et diye dua edin bakın bütün dinya ne kadar değişecek..Vesselam..

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
hadimulkuran

Rabbim her türlü noksan ve kusurdan munezzehtir. Rabbim in her sözü baldan tatıdır, şifa verir düşünen insanların kalblerine ve beyinlerine. Suç büyüdükçe itab da artar. Basan birisine itab elbette kalb kiran birisine itabdan sedid olacak. Kafirler küfürleri ile kainattaki en büyük suçu işlemiş oldukları için onlara söylenen her türlü söz yerinde ve isabetlidir. Rabbimin sözlerine canım feda olsun.

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
sk1234

Ağzınıza, elinize sağlık.
Allah razı olsun.

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
ebrukayak

Kimse kimseye laf sokmaya çalışmasa daha güzel olacak.

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
fesih

Kusura bakmayın ama ben araştırdıkça yakınlaşmak bir yana uzaklaşıyorum. Sizler araştırdıkça nasıl yakınlaşıyorsunuz anlamak zor, sitede verdiğiniz cevapları da inceliyorum hep paradoksluk oluşturuyor. Tabiki sizden kusursuz cevaplar beklemiyorum. Ama sarsılmaz gerçek olan Kur'an'da bu gibi paradokslar beni uzaklaştırıyor. Mekke ve Medine ayetlerini araştırdıkça ortaya zaten büyük bir fark çıkıyor. Kur'an'daki Allah niye böyle kızıp demiyeceğim, yarattığı hayvanı bile küçümseyen bir kuran Tanrısı var ortada. Bunu yukarıdaki ayetlerde de görebilirz. Ayrıca yazının en üstünde peygamberlerin binlerce mucizesi var diye notta eklemişsiniz. Yahu ben daha biricik bir mucize bile göremedim, uydurulan mucizlerde hep safsatalardan ibaret. Günümüze kalan bir tek mucize varsa söyleyinde imana geleyim. Saygılar

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
fesih

Ben şimdi uyduruk bir kitap yazayaım veya ben cebrail ile veya ne bilim tanrı ile iletişime geçtim artık evliyayım, peygamberim veya ne bilim size yol göstermek için varım diyeyim. Ve yazdığım kitap ne kadar saçma olursa olsun, içinde ne kadar çelişçi olursa olsun, ne kadar küfür ve argo kelime olursa olsun yine böyle "kapl gözü" ile bakıp mı yorumlayacaksın? Eğer kalp gözü ile bakarsan eşeğe bakıp bile her türlü varsayımı söylemek ve buna inanmak normaldir.

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
tonyali

 Allah razi olsun ! Kurani anlamayan hikmetli Ayetleri kendi düsünceleriyle degerlendiren cahil insanlara birde ukalalik edip cirkin bir baslikla soru soranlara bu durum Allah icin güzel izah edildi. Kisiye bu ayetlerin mealini göstermekle ben de ilave ediyorum Andolsun, bu Kur'an'da insanlar için biz her örnekten çeşitli açıklamalarda bulunduk. İnsan, her şeyden çok tartışmacıdır. (KEHF SURESİ / 54) Peki, sana Rabbinden indirilenin gerçekten hak olduğunu bilen kişi, o görmeyen (a'ma) gibi midir? Ancak temiz akıl sahipleri öğüt alıp-düşünebilirler. (RA'D SURESİ / 19) Şayet biz bu Kur'an'ı bir dağın üzerine indirmiş olsaydık, andolsun onu Allah korkusundan saygı ile baş eğmiş, parça parça olmuş görürdün. İşte Biz, belki düşünürler diye, insanlara böyle örnekler veririz. (HAŞR SURESİ / 21)

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
yenigelenz

Çok çok güzel açıklamalar yapmışsınız, Allah razı olsun, işlerinizi kolaylaştırsın inşaallah. Amin.

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
salvation

Fesih nicli arkadaşa hitaben!
Anlamak için sormadığın açık bunun yanında verilen cevaplar ne olursa olsun seni değiştirmeyecek ve kalbini aydınlatmayacak çünkü çok önyargılı ve taraflı bakıyorsun. İnanıp inanmaman senin bileceğin bir iş. Hâlâ neden yoprum yazıp inanan insanları incitiyorsun Tamam soru sormuşsun cevabını almışsın. Hala küçümseyici ifadeler aşağılayıcı sözler... Yazık ya! Bari saygı göster. İster inan ister inanma bunlar en doğru hakikatler. Bir gün kimin doğru yolun yolcusu olduğunu zaten göreceğiz. O zamana kadar bekleyelim...

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
nazirekeskin

guzel cevabiniz icin tesekurler ALLAH hepinizden razi olsun fesih rumuzlu kisi ve onun gibilerinide ALLAH islah etsin

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
dilara hilal

sadece yazık diyorum konuyu geçte olsa okuyabildiğim için nekadar şanslıyım çünkü okadar güzel bir açıklama yapılmışki nemutlu bizim gibi insanlaraki o açıklamanın idrakine varıyoruz sizin gibileri de Allah ıslah etsin diyorum ben de.

Yorum yapmak için Giriş Yapın ya da Üye olun.
Yorum yapmak için giriş yapın veya kayıt olun