Her eklem için her güne bir sadaka mı gerekir?

- İnternette görmüştüm: İnsanı 360 kemik eklemler, mafsalları varmış ve bunlara karşılık her gün için bir sadaka vermek gerekiyormuş.
- Bu sadakalar nakit para veya mal olarak mı verilmeli; başka şeyler de sadaka sayılır mı; mesela neler olabilir?
- Efendimizin (asm) hadislerinden örnekler var mı?

Değerli kardeşimiz,

Bu konuda birçok hadis-i şerif vardır. Bunların bazıları sitemizde açıklanmıştır.(bk. Her bir insanda üç yüz altmış eklem...)

Ebu Hüreyre (ra)'den rivayet edilen bir başka hdis-i şerif:

« كُلُّ سُلاَمَى مِنَ النَّاسِ علَيْهِ صدَقةٌ كُلَّ يَوْمٍ تَطْلُعُ فيه الشَّمْسُ : تعدِلُ بيْن الاثْنَيْنِ صدَقَةٌ ، وتُعِينُ الرَّجُلَ في دابَّتِهِ ، فَتحْمِلُهُ عَلَيْهَا ، أوْ ترْفَعُ لَهُ علَيْهَا متَاعَهُ صدقةٌ ، والكلمةُ الطَّيِّبةُ صدَقةٌ، وبِكُلِّ خَطْوَةٍ تمْشِيها إلى الصَّلاَةِ صدقَةٌ ، وَتُميطُ الأذَى عَن الطرِيق صَدَقةٌ »

“İnsanların her bir eklemi için her gün bir sadaka gerekir. İki kişi arasında adâletle hükmetmen sadakadır. Bineğine binmek isteyene yardım ederek bindirmen yahut yükünü bineğine yüklemen sadakadır. Güzel söz sadakadır. Namaz için mescide giderken attığın her adım bir sadakadır. Gelip geçenlere eziyet veren şeyleri yoldan gidermen de sadakadır.” (Buhârî, Sulh 11, Cihâd 72, 128; Müslim, Zekât 56.)

Daha önce geçen bir hadis-i şerifte (bk. Her ekleme bir sadaka mı?) her eklem (ve kemik) için bir sadaka gerektiğini öğrenmiştik. Bu hadîs-i şerîften de sadaka borcunun “güneşin doğduğu her gün için bir sadaka” olduğunu öğrenmekteyiz.

Sağlık her şeyin başıdır; en büyük devlettir. Vücudumuzdaki kemik-mafsal (eklem) yapısı,yani iskelet, aynı zamanda hayatın ve sağlığın da temel yapısıdır. Binaenaleyh bunların her biri için her gün bir iyilik ve sadaka borcumuzun olması pek tabiîdir. Zira aslında biz, her gün yeni bir günü, başka bir hayatı yaşamaktayız.

İşte bu görevimizin yerine getirilmesinde de “müsamaha dini” olan İslâm imdadımıza yetişiyor. Hayır yollarının çokluğu ilkesiyle bizleri rahatlatıyor. İşimizi kolaylaştırıyor. Bu hadis-i şerifte de yeni bazı hayır yolları ve imkânları önümüze konulmaktadır. Dargın iki Müslümanın arasını bulmak, hayvanına veya arabasına binmeye çalışana yardımcı olmak, eşyasını yüklemekte, taşımakta güçlük çekenlere yardım etmek, camiye namaz için giderken yürümek. Bu demektir ki, beş vakit namazını camide kılmaya özen gösteren ve en az günde üç yüz altmış adım atan bir Müslüman, eklem ve kemiklerinin o günkü sadaka borcunu ödemiş olur. Sağlığına hizmet etmiş olur.

Gelip geçenleri rahatsız eden her şeyi yoldan kaldırmanın sadaka olduğu bu hadis-i şerifte de tekrar edilmektedir. Bu da konunun ehemmiyetini göstermektedir. 

Buna göre;

1. Din kardeşlerinin arasını bulmak bir hayırdır.

2. Namazları camide cemaatle kılmaya özen göstermek, sadece her adıma bir sadaka sevabı ile düşünülünce bile, büyük bir kazançtır. İhmal etmemek gerekir.

3. Eşyasını taşımakta, yüklemekte güçlük çekenlere yardımcı olmak, hem insani hem de İslami bir meziyet ve iyiliktir.

4. Müslüman, çevresine karşı duyarlı davranan insandır. (bk. Riyazü’s-Sâlihîn Tercüme ve Şerhi, Peygamberimizden Hayat Ölçüleri, Erkam Yay., Hadis No: 123)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet