Hakiki adalet ister ki merhamet dahi eşit dağılsın. Allah neden herkese eşit bir şekilde merhametinden istifadeye sunmuyor?

Değerli kardeşimiz,

Konuyu bir kaç maddede özetlemeye çalışalım:  

- Önce şunu belirtelim ki, merhametin herkese eşit dağıtılması adaletin gereği değildir. Hatta adalete ters düşen bir durumdur. Çünkü kendi amacı, hedefi, gayesi ve hikmetini gözetlemeyen bir adalet, adaletten çok zulüm olur. Mesela, imtihanı kazanan çalışkan talebelerle kazanmayan tembel talebelere, aynı şekilde merhamet edip hepsini aynı kefeye koymak büyük bir haksızlıktır. Burada öğretmen, merhametini bir kenara koyup adaletini göstermek zorundadır.

Bunun gibi, Allah’ın kendilerine verdiği özgür iradeleriyle yollarını tayin eden insanlardan -söz gelişi- imtihanı hakkıyla kazanan Ebu Bekir-i Sıddık ile bu imtihanı kaybeden Ebu Cehil’i aynı kefeye koyması yerden göğe haksızlıktır.

- Allah’ın sıfatları mütedahil dairler gibi iç içedir. Bir sıfatının tecelli etmesi, bağımsız olmayıp diğer sıfatların gereğini de göz önünde bulundurmaktadır. Örneğin, Allah’ın HALIK (yaratıcı) ismi tecelli ederken, sadece sonsuz bir kudret açısından değil, aynı zamanda hikmet, adalet, merhametin çerçevelediği bir şekilde tecelli eder.

Bunun gibi, Allah’ın adalet ve merhametinin tecellisi de mutlak değil, ilahî hikmetle kayıtlıdır, sınırlıdır. Bu sebeple, Allah -merhameti sonsuz olmakla beraber-, her şeyi sadece bu rahmetin gereği doğrultusunda değil, aynı zamanda adalet ve hikmetin de gereğini gözeten bir hakikat doğrultusunda yapar.

- Dünya hayatı bir imtihandır. İmtihanın soruları güzel bir hayat ile sıkıntılı hayat cilveleridir. Güzel hayata karşı şükür, sıkıntılara karşı ise sabır tek doğru cevaptır. Sıkıntı kadar bolluk da, fakirlik kadar zenginlik de, normal vatandaşlık kadar makam sahibi olmak da çok büyük bir imtihan sorusudur.

Çoğu zaman Allah, değişik güzellikler sergileyen bir kuluna imtihanı kazanması için zenginliği, makamı vermiyor. Bu iş, görünürde iyi görünmüyorsa da gerçekte ebedi saadeti kazandıracak bir güzelliktedir.

Onun için bize düşen, Allah’ın adalet, merhamet ve hikmetine güvenmek ve teslim olmaktır.

İlave bilgi için tıklayınız:

- Eşitlik ve adalet aynı şey midir? Değilse, aralarındaki fark nedir?

- Allah kullarını imtihan ederken adaletsizlik yapar mı?  

- İslam’ın adalet anlayışı nasıldır?  

- Dünyadaki verilen nimetlerin farklı olması adalet açısından nasıl değerlendirilir? 

- İslâmî manada adalet kavramlarını nasıl anlamalıyız?  

- Kâfirlerin cehennemde yanmaları adalet midir?  

- İnsanların dünya nimetlerinden aldıkları paylardaki farklılık, ilâhî adalet yönünden nasıl yorumlanabilir?

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet