el-Minnetü lillah, minnet sadece Allah'adır, sözü kime aittir?

- İnsan insana hiç minnet edemez mi?

Değerli kardeşimiz,

“el-Minnetu lillah” ifadesinin manasını şu ayet ve hadiste görmek mümkündür:

“Onlar, Müslüman oldular diye seni minnet altında bırakıyorlar. De ki: ‘Müslümanlığınızı benim başıma kakmayın. Aksine, eğer imanınızda doğru kimselerseniz, sizi imana kavuşturduğu için Allah, sizi minnet altında bırakmıştır.’ ” (Hucurat, 49/17)

“Allah’ım!.. Bütün hamdler sana mahsusutur. Göklerin ve yerin yaratıcısı, celal ve ikram sahibi Mennan yalnız sensin…” (Ebu Davud, Salat, 358)

- Öyle anlaşılıyor ki, bu ayet, hadis ve benzerlerinden hareketle bazı alimler tarafından bu ifade kullanılmıştır. İlk defa bunun kimin kullandığına dair bir bilgiye rastlayamadık.

- Gerçek anlamda bütün iyilikler Allah’ın olduğuna göre, insanlardan şükür beklemek, nimetlerine karşılık onlardan kulluk görevini takınmalarını istemek manasındaki “minnet” de ona mahsustur.

- “Minnet etmek” Türkçe’de iki manada kullanılır. ​Birincisi: Herhangi bir konuda aşağı derecede olan bir kimsenin yukarı derecede olan bir kimseye minnet etmesi, ona “eyvallah etmesi, üstünlüğünü kabul etmesi, ona  karşı teşekkür borcu olduğunu düşünmesi” manasına gelir.

İkincisi: Herhangi bir konuda iyilik eden bir kimsenin iyilik ettiği kimseyi “minnet altında bırakması, başına kakması, karşısında boyun bükmesini istemesi” manasına gelir.

- İnsanlar arasında bu iki tutum da hoş değildir. Birincisi  aşağılık ve zilleti, ikincisi şımarıklık ve gururu gösterir.

Bu aşırı uçların orta yolu: Veren el olduğu takdirde tevazu; alan el olduğu takdirde de izzeti korumaktır.

Bununla birlikte iyilik gören kimsenin, -iyiliğin Allah'tan geldiğini bilerek- iyiliğe vesile olana minnet duyması, iyiliği teşekkürle karşılaması ve mümkünse iyiliğe iyilikle karşılık vermesi İslâm’da ahlâkın bir gereği olarak görülmüştür (Mâverdî, Edebü’d-dünyâ ve’d-dîn, Beyrut 1398/1978, s. 205-206).

Nitekim bir hadiste şöyle buyurulmuştur:

“İnsanlara teşekkür etmeyen kimse, Allah’a olan şükür borcunu da ödememiş olur.”(Tirmizî, Birr, 35; Ahmed, IV/298)

Billgi için tıklayınız:

- Yapılan bir iyilikten dolayı insanlara teşekkür etmekle ilgili hadisleriaçıklar mısınız?

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet