Cansız varlıklar ve kafirler Allah'ı nasıl tesbih eder?

- (Rad 13/13) ile (İsra 17/44) ayetlerini açıklar mısınız?
- Gök gürültüsü Allah’ı överek tenzih eder... (Rad 13/13) Gök gürültüsü; işitemeyen, görmeyen ve konuşamayan bir varlıktır, peki o zaman Allah'ı nasıl tenzih ederler?
- Yedi gök, yeryüzü ve içindekiler, O'nu tesbih ederler. Onu hamd ile tesbih etmeyen hiçbir şey yoktur... (İsra 17/44) Yedi gök, yeryüzü ve içindekiler de aynı şekilde; işitemeyen, göremeyen ve konuşamayan bir varlıktır.
- Ayrıca "Onu tenzih etmeyen hiçbir şey yoktur" diyor, ama kafirler Allah'ı tenzih etmiyor? 

Değerli kardeşimiz,

Tesbih, tenzih etmek, Allah’ın kusurdan münezzeh, kemal sıfatlarıyla mücehhez demektir.

Bu tesbih ve tenzih iki şekilde olur:

Birincisi: Kal dili denilen sözlü olarak ifade edilir. Melekler, cinler ve insanlar gibi konuşan, düşünen ve şuur sahibi varlıkların yaptığı bu cinstendir.

İkincisi: Hâl dili denilen cansız ve şuursuz varlıkların kendilerine takılan ilmi nakışların ve sanatlı dikişlerin fiziksel boyutlarıyla yaptıkları tesbihlerdir.

Buna göre, mümin bir insan iman şuuruyla Allah’ın sonsuz ilim, hikmet ve kudretini tenzih etmek için lisanıyla onu tesbih ettiği gibi, gökler, yerler, tüm varlıklar -fiziksel varlıkları, bilimsel nakışları, sanatlı bakışlarıyla- kendilerini yaratan Allah’ın sonsuz ilim, hikmet ve kudret sahibi olduğunu seslendirmiş olur.

Hatta kâfir olanların da fiziki yapıları, sanatsal tabloları, ontolojik, biyolojik bünyelerinin lisanıyla aynı tesbihi yaparlar. Mesela:

Bir valinin huzuruna giren adamlardan biri “Hürmetlerimi sunarım.” dediğinde nasıl ona karşı saygılı olduğunu ilan etmiş oluyorsa, bunun gibi, dilsiz bir kimsenin de valinin karşısında ceketinin düğmelerini iliklemesi, el pençe vaziyette durması, diğerinden belki daha da fazla saygı gösterdiğini ilan etmiş olur.

İşte kâinat bu minval üzere tesbih ediyor.

İlave bilgi için tıklayınız:

- “Allah yıldırımı istediğine çarptırır.” (Ra'd, 13/13) ayetini nasıl anlamalıyız?

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet