Bir sağanak düşmezse, ona mutlak bir çisenti vardır, ne demektir?

- Bakara 265. ayet hakkında:
"Allahın rızasını aramak ve kendilerini veya kendilerinden bir kısmını Allah yolunda paydar kılmak için mallarını infak edenlerin meseli ise, bir tepedeki güzel bir bahçenin haline benzer ki, kuvvetli bir sağanak düşmüş de ona yemişlerini iki kat vermiştir. Bir sağanak düşmezse ona mutlak bir çisenti vardır. Allah amellerinizi gözetiyor."
- Burada "bir sağanak düşmezse ona mutlak bir çisenti vardır." sözüyle anlatılmak istenen nedir?

Değerli kardeşimiz,

Allah rızâsı için ve içlerinden gelerek, gönüllerindeki inancın yönlendirdiği bir karara dayanarak muhtaçlara yardım edenler, bu niyet, şuur ve samimiyetin derecesine göre sonuç alacaklardır; tıpkı zararlı rüzgârlara kapalı bir yamaçta yapılmış, bol yağmurda bol mahsul, az yağmurda az da olsa yine bir mahsul veren bahçe gibi.

Esasen bu ayette, mallarını, Allah'ın hoşnutluğunu istemek ve böylece kendilerini veya kendilerinden bir kısmını, canlarının bir nafakası olan mallarını, amellerini, kardeşlerini bozuk eğilimlerden ve her türlü sarsıntıdan koruyarak, Allah yolunda vermek ve hayır ve iyilikleri kendilerine değişmez bir huy kılmak ve ondan sonra her çeşit fazilet ve ibadetleri kolaylıkla yapmak, kısacası ekecekleri tohumu tutturmak için canıgönülden harcayanların durumları anlatılıyor.

Buna örnek olarak da harika bir yerde, verimli bir bahçe ve her zaman yağmur alan veya en azından sürekli nemli, çiseli olan bir bahçe örnek veriliyor. Bu bahçeye, kuvvetli bir yağmur yağmış da meyvelerini iki kat vermiştir.

Normal bir durumda meselâ bin veren bu bahçe, bu yağmur nedeniyle iki bin vermiş bulunuyor. O kayayı cascavlak bırakan yağmur, bu tepede rahmetin ta kendisi olur. Bu benzetme önceki ayetlerde bire yedi yüz ve daha kat kat vaadini aşağıya indirmiş değil, aksine bir daha katlamıştır.

Böyle bir bahçeye şayet yağmur yağmazsa, hafif bir yağmur, çok az bir çisenti, hatta az bir nem de yetişir. Vereceğini yine verir. Unutmamalı ki, Allah amellerinizi görür ve bilir. Sakın gösteriş yapmayın, gizlide ve açıktan açığa da ihlâstan ayrılmayın. (bk. Elmalılı, Hak Dini ilgili ayetin tefsiri)

Ayette geçen "en azından bir çisenti bulunur" ifadesiyle ilgili şunlar söylenebilir:

- Bu bahçe bol yağmur almasa bile, bol olmayan yağmur düşer. Fakat oranın ürünü, bu durumda da aynı olur ve yağmurun az yağması yüzünden ürünü noksanlaşmaz. Bu ise, her şeyi büyütüp yetiştiren Allah'ın keremi ile olur.

- O bahçe, kat kat ürün vermesi için bol yağmur almasa bile, hiç olmazsa bir çiğ düşen ve böylece, bol yağmur almasına karşılık vereceği üründen biraz daha az ürün verir. Binâenaleyh her iki halde de o bahçe meyve verir.

Aynen bunun gibi, ister az ister çok olsun, Allah rızası için sadaka verenin kazancı ve sevabı zayi olmaz. (Razi, Mefatih ilgili ayetin tefsiri)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet