Bazı ilaçlarda, diş macunlarında, şampuanlarda vs. etil alkol olabiliyor, bunları kullanmak caiz midir?

Bazı ilaçlarda, diş macunlarında, şampuanlarda vs. değişik türlerde kimyasal alkol bulunuyor (etanol gibi); bunların bulunduğu maddeleri kullanmak caiz midir? Şampuanda etil alkol var; hükmü nedir?

Değerli kardeşimiz,

İlaç, diş macunu, şampuan, ispirto, kolonya gibi sıvılarla, temizlik amacıyla üretilen alkollü maddelerin içilmesi haramdır. (Buhari, Edep, 80; Müslim, Eşribe, 73)

Ancak bunların temizlikte kullanılmaları caizdir, haram olmaz. Namaz kılmadan önce bu ürünlerin sürüldüğü yerlerin yıkanması gerekmez. Bu şekilde kılınan namazlar da geçerlidir. (Kasani, Bedai’, 5/115; Elmalılı, Hak Dini, 2/763-764)

Buna göre, içine etil alkol katılan ilaçlar, şuruplar, içecekler kullanılamaz. Ancak parfüm, şampuan ve krem gibi şeyler kullanılabilir.

Bunun açıklaması şöyledir:

Kur’ân’da “hamr” olarak geçen alkol türleri hem necistir hem de haramdır. Ancak Hanefi mezhebinin bazı imamlarına göre, bunun dışındaki alkollerin içilmesi haram ise de necis sayılmamaktadır.

Bakara sûresinin “hamr” ile ilgili âyetlerinin tefsirinde Elmalılı Hamdi Yazır bu konuda şu hususlara temas etmekte ve şöyle demektedir:

“Üzüm şarabından yapılmayan ispirto, bira vs. müskirat içilemezse de elbiseye veya bedene sürülmesi de namaza mâni olur diye iddia edilemez.”(Hak Dini Kur’ân Dili, II/763.)

Bu nakilden de anlaşılacağı gibi, deodorant, parfümleri ve kolonyadaki alkol Hanefi mezhebinin bazı imamlarına göre necis kabul edilen alkol cinsine girmediğinden, elbiseye veya bedene sürülmesiyle namaza mâni olmaz. Ancak içilmesi haramdır.

Şafi mezhebine göre ise, üzümden imal edilen şarap ile diğer maddelerden elde edilen ve sarhoş edici nitelikte olan alkollü içkilerle kolonya arasında fark yoktur. Bunlar da şarap gibi hem necistir ve hem de içilmesi haram kılınmıştır. Bulaştıkları yerin yıkanması gerekir.

Esas hüküm bu olmakla beraber, esans, parfüm ve benzeri şeyleri kullanıma elverişli hale getirebilmek amacıyla, bunlara katılan az miktardaki katkı maddeleri, necis olsalar bile görmezden gelinebilecek ve affedilecek necasetlerden sayılmıştır. (Ceziri, 1/19; Mehmed Keskin, Büyük Şafi İlmihali, s. 504)

Not: Eğer içinde alkol olan bir ilacın alternatifi yoksa ve uzman bir doktor da kullanılmasının gerekli olduğunu söylerse o ilacı içmek caiz olur.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet