Allah bir şeyi dilemezse baştan beri dilememiş midir?

- Allah bir şeyin insanların istediği gibi olmasını istemediği durumda insanlara belalar, dertler vererek o işin olmamasını mı sağlar?

Değerli kardeşimiz,

Evvela, kaderin nasıl olduğunu bilmediğimiz için, bir işin olması veya olmamasına dair hikmet ve sebeplerin ne olduğunu tam olarak bilmemize imkân yoktur. Çünkü kader demek, bir konunun bütün detaylarıyla, bütün yönleriyle tespit edilen bir ilahî program demektir.

Buna göre, söz gelişi, bir evlilik işinin olmaması, o sıralarda işlenen bir günahtan mı yoksa başka bir hikmetten mi olduğunu bilemeyiz. Çünkü sebeplerin sonucu olan “müsebbebat”ı yaratan Allah, sebepleri de halk ediyor. Bu sebeple, kader demek, bir konunun sebep-sonuç ilişkisi içerisindeki durumunun Allah’ın ezelî ilmiyle kuşatılması ve daha önceden bilinmesi demektir. Buna göre, Allah’ın, -ezelî ilmiyle bildiği bir suçun işlenmesinden dolayı- veya bununla ilgisi olmayan başka bir hikmete binaen söz konusu evliliği olumsuz bir karara bağlamış olması mümkündür.

Şunu da unutmamak gerekir ki, Allah’ın kesin olarak takdir ettiği bir şeyin değişmesi söz konusu olamaz. Buna göre, eğer Allah -söz gelişi- size başka bir kızla evlenmeyi takdir etmiş ve yalnız onunla hayatınızı birleştirmeyi irade etmişse, başka hiçbir sebebi olmasa da yalnız bu kaderî durum, belirttiğiniz kızla evlenememeniz için yeterli bir sebeptir.

Yalnız şu da var ki, kader bizim için gizli bir sır olduğuna göre, Allah’ın bize verdiği akıl gibi donanımlarımızı kullanmak zorundayız. Şayet bir hususta yoğunlaşmamız gerekiyorsa, bizim için gizli ve bilinmez olan kaderin manevî hikmetleri üzerinden ziyade, bizim için bilinebilir makul sebepler üzerinde yoğunlaşalım…

Her şeye rağmen “Kadere iman eden kederden kurtulur.” düsturunun ışığı altında, fazla üzülmeden yolumuza devam edelim, zira hayat devam ediyor...

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet