Yıkılan bir caminin yeri camiden başka bir amaçla kullanılabilir mi?

- Satılabilir mi?
- Yerine ev veya işyeri yapılabilir mi?
- Yoksa kıyamete kadar ibadethane olarak kalması mı gerekir?

Değerli kardeşimiz,

Yıkılan bir caminin bulunduğu arsa, alimlerin bazısına göre el değiştiremez. Orada yeniden cami yapmak veya arsayı öyle boş bırakmak gerekir. Yahut da varsa camiyi yapana veya varislerine terk edilir.

Diğer bir kısım alimlere göre ise, orayı camiye bağışlayan veya camiyi bina eden kimsenin amacına uygun olarak daha faydalı bir şekle çevrilebilir; örneğin arsası satılıp parasıyla başka bir yerde cami veya Kur’an kursu yapılabilir. Önemli olan vakfiyenin manevî akarını sağlayan ve devam ettiren bir şeklin bulunmasıdır.

Şayet caminin yeniden ihtiyaca cevap verecek bir şekilde yapılmaya müsait bir arsası  yoksa, bu arsayı (caminin şerefini zedelemeyen) bir şekilde kullanmak veya bu şekilde kullanan bir kimseye satmakta bir sakınca yoktur. Yani, satılabilir, ev veya iş yeri yapılabilir. Yeter ki bu yeni yapılarda İslam dinine aykırı bir faaliyet olmasın ve satılan arsanın parası amacı dışında kullanılmasın. (bk. V. Zuhaylî, el-Fıkhu’l-İslamî, 8/219-221).

Buna göre, bir köy veya mahallede yeni bir cami yapılmış olması sebebiyle, eski caminin ibadet mahalli olarak kullanılmasına ihtiyaç kalmamışsa ve ileride de hiçbir şekilde bu amaçla kullanılmasının ihtimali yoksa, metruk haldeki ilgili yerin yol olarak veya cami yararına başka amaç için kullanılmasında dini bir sakınca yoktur. Buradan elde edilecek gelirin hayır hizmetlerinde kullanılması kaydıyla söz konusu cami arsasına sosyal veya ticari tesisler inşa etmekte de bir sakınca yoktur.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet