Şafi mezhebine göre vitir namazı ve istibra yapmak vacip midir?

1) Şafiiler için vitir namazı vacip midir? Şafiiler bu namazı 2+1 şeklinde kılabilir mi; üçüncü rekatta sadece Fatiha suresi mi okunur? 2) İstibra ve istincadan sonra abdesttten önce ve sonra gelen akıntıdan dolayı namaza zarar gelir mi? Namaz kılmaya mani olan kuru ve yaş necasetin ölçüsü nedir?

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Vitir Namazı:

Şafi mezhebine göre vitir namazı, farz namazlara bağlı sünnetlerin en müekkedi ve en önemlisidir. Yatsı namazının farzından sonra kılınır. En azı bir en çoğu on bir rek'attir.

Fazilet bakımından en azı üç rek'attır. En faziletli kılınış şekli iki rek'atta bir selam vermek ve tek rek'atı en son ayrı bir niyetle kılmaktır.

Vitir namazı üç rek'at kılındığında, her rekatta okunması gereken Fatiha'dan sonra birinci rek'atta "Sebbihisme rabbike'l â'la" suresini, ikinci rek'atta "Kâfirun" suresini ve son rek'atta 'İhlas, Kuleûzu bi rabbilfalak ve Kuleûzu birabbinnas ' sure­lerini okumak sünnettir. Beş rek'at veya daha çok kılındığında, bu sure­lerin son üç rek'atta okunması yine sünnettir.

Vitir namazı farzlara bağlı diğer sünnetler gibi cemaatle değil, tek ba­şına kılınır. Ancak Ramazan ayında on altıncı gecesinden itibaren son ge­cesine kadar son rek'atın rükuûndan ayağa kalkınca itidal halinde iken Kunut Duası'nı okumak sünnettir.

İstinca ve istibra:

İstinca, bedende ve elbisede bulunan necasetleri yok etmek, istibra ise, idrar yollarında kalan necasetin kesilmesini beklemektir.

Arkadan veya önden çıkan bulaşıcı pisliklerden, su ile veya üç taş ile veya bir taşın üç tarafı ile istinca etmek, yâni kendini temizlemek, vâcibdir.

İstinca mahallinin kurumamış olması, pislik bulunduğu yerden başka yerlere bulaşmamış olması, çıktığı yeri ve sünnet yerinden başka yeri kirletmemiş olması, başka yerden yabancı bir necâsetin üzerine bulaşmamış olması lâzımdır. Eğer bunlardan birisi bulunursa istincânın su ile yapılması vâcib olur.

Tuvalet ihtiyacını giderdikten sonra idrardan istibra yapmalı yani, kesilinceye kadar temizlik yapmalıdır. Çünkü tuvaletten çıktıktan sonra idrar yaşlığının gelmesi ve abdeste ve namâza engel olur.

İdrar kesildikten sonra sol elinin baş ve şehadet parmakları ile tenâsül âletini sıkıştırarak sıvazlar ve silkeler ki çıktıktan sonra orada kalan idrar gelmesin.

İstibra bâzılarının âdetine göre değişir. Bâzıları biraz yürümekle veya öksürmekle veya biraz durmakla ancak kesilir. Âdetleri ne ise idrar kesilinceye kadar o âdeti yapmaları lâzımdır.

İdrarını katiyyen ayakta yapmamalı ve idrar sıçrantılarından gâyet sakınmalıdır. Çünkü idrar sıçrantısı kabir âzâbını gerektirir. Nitekim Peygamberimiz sallallahu aleyhi vesellem bir hadîsi şeriflerinde şöyle buyurmaktadır:

"İdrardan çok korununuz. Çünkü kabrin ekseri âzabı bundandır."(Ibn Mâce, Tâhâret 26; Nesâî, Sehv 88)

İstincâdan sonra temiz bir bez parçası ile kurulamak daha iyidir.

Abdest aldıktan sonra idrar yolundan gelen akıntı abdesti bozacağı için namaz olmaz. Ayrıca elbise veya bedende bulunan az bir necaset bile namaza zarar verir. Bu nedenle idrarın tamamen kesilmesini beklemek ve necaset varsa yıkamak gerekir. Bundan sonra abdest alıp namaz kılınabilir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet