"Rızkı yerin altında arayınız." hadis-i şerifini nasıl anlamalıyız?

Değerli kardeşimiz,

Çeşitli kazanç yolları vardır: Bunlardan en faziletlisi, cihad yoludur. Sonra sırası ile ticaret, ziraat ve sanattır. Bazılarına göre, ziraat ticaretten daha faziletlidir. Şöyle ki:

Müslümanlar için gerektiğinde cihada koşmak, İslâmiyeti yüceltmek, İslâm yurdunu ve varlığını korumaya çalışmak farzdır. Bu farz duruma göre genişler. Eli silâh tutan Müslümanların bir kısmına ve yetişmezse hepsine yönelen bir farz olur. Bu uğurda düşman ile çarpışan ve düşmanı sindiren İslâm mücahidleri gazi ve ölenler de şehidlik rütbesini kazanırlar.

Şehidlere "ölü" denilmesi doğru değildir. Onlar ebedî bir hayata sahipdirler. Onlar yüce Allah'ın manevî huzurunda rızıklanır dururlar. Onun için şehidlik büyük bir rütbedir.

İşte bu cihad sonunda Müslümanların galip gelerek mal elde etmeleri, en faziletli bir kazançtır. Çünkü bu sayede İslâm üstün kılınmış olarak maddeye de sahib olunur. Bu mallar İslâm devlet başkanı tarafından bir ölçü içerisinde mücahidlere bölünür. Bu malları mücahidlerin kendilerinin almaları, karışıklığa sebeb olacağı, diğer mücahidlerle hazinenin haklarına aykırı düşeceği için helal değildir.

İslâm'da ticaret de pek önemli bir kazanç yoludur. Çünkü ticaret cemiyetlerin yükselmesine ve mutluluğuna sebebdir. Bir hadis-i şerifde şöyle buyurulmuştur:

"Rızkın onda dokuzu ticarettedir."(Zeynu’l-Irakî, Tahricu Ahadisi’l-İhya, İhya ile birlikte)

Diğer bir hadis-i şerifde şöyle buyurulmuştur:

"Muamelesi doğru Müslüman bir tacir, peygamberlerle, sıddıklarla, şehidlerle bir arada bulunur."

İslâm'da ziraat da pek önemli bir kazanç yoludur. Bunun yararı çok geniştir. Ekincilik insanlarla beraber doğmuştur. Bununla ilk uğraşan zat, Hz. Adem (as)'dır. Bir hadis-i şerifde buyurulmuştur:

"Rızkı yerin altında bulunan şeylerde arayınız."

Bu yüksek emir, hem ziraat, hem de madencilik için geçerlidir.

İslâm'da san'at da pek geçerli bir kazanç yoludur. Birçok sanatlar vardır. Bunların bir kısmı cemiyet hayatı için gereklidir. İnsan kendine, en yararlı ve seçkin sanatlardan birini seçmelidir. Bir hadis-i şerifin anlamı şöyledir:

"San'at, fakirlikten koruyan bir güvencedir."

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet