Peygamber ümitsiz olur mu?

- Hicr Suresi 55. ayette "sakın ümitsizliğe düşenlerden olma" ifadesi ayetin başlangıcındaki "seni gerçekle müjdeliyoruz" ifadesiyle mi bağlantılı (Yani, bak biz sana çocuğun olacağını garanti ediyoruz artık ümitsiz olman saçma anlamında mı); Yoksa, "sana gerçeği müjdeledik" ifadesinden bağımsız olarak Mümin'in hayatının hiçbir döneminde ümitsiz olmaması gerektiği anlamında mı kullanılmış?

Değerli kardeşimiz,

İlgili ayetin meali şöyledir:

(Melekler) "Sana gerçeği müjdeledik. Sakın ümitsizliğe kapılanlardan olma!" dediler. (Hicr, 15/55)

Haber getiren meleklerin "Sana gerçeği müjdeledik" demeleri ise "Eğer Allah bir şeyin olacağını bildirmişse, olağanüstü de olsa bu bil­dirdiği haktır, mutlaka gerçekleşecektir" anlamına gelir.

"Sakın ümitsizliğe kapılanlardan olma!" uyarısı da Hz. İbrahim'in şahsında sıradan müminlere bir uyandır. Çünkü bizzat kendisinin "Rabbimin rahmetinden, sapmışlardan başka kim ümit keser?" (Hicr, 15/56) şeklindeki sözünden de anlaşılacağı üzere bir peygamber için ümitsizlikten söz edilemez.

Bu kısa bilgiden sonra detaya gelince:

a) Bu ifade insanlar arasında istimal edilen bir üslup olduğu için kullanılmış olabilir:

b) İnsanlar arasında özellikle çok yaşlıların çocuklarının olmayacağına dair bir düşüncenin yanlışlığına bu ifadeyle dikkat çekilmiş olabilir. Yani, seni biraz daha fazla ihtiyar bir duruma getirip sonra çocuk veririz. Bu kudretimizden uzak değildir.

c) Bu ayetten sonra gelen ayette Hz. İbrahim’in “Ümitsiz olma!” diyen meleklere cevap olarak söylediği “Dalalete düşenlerden başka Rabbinin rahmetinden kim ümitsiz olur ki!” sözü onun kesinlikle ümitsiz olmadığının açık göstergesidir. (bk. Razi, Maverdi, Kurtubi, ilgili yer)

d) İnsanların akıllarının almadığı her şeyi inkâr etmeye kalkışmamalarına yönelik bir ders de olabilir.

Öyle bir yaşta “çocuk yapmaktan ümitsizlik” insanlık camiasının meşhur ve maruf bir düşünce idi. Bu konuyu sözlü bir düello tarzında seslendirilmesi, söz konusu sistematik düşüncenin izale edilmesine yönelik bir ders olabilir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet