Cehennemde günahkâr müminler ateşte yanmaz mı?

- Leyl 14, 15, 16 ayetine göre cehennemde günahkar müminler ateşte yanmaz mı?
- Leyl ayetlerine göre yalanlayan ve sırtını dönen şakiden başkası alevli ateşe giremez mi?
- Alev, ısı ve ışıktır. Alevsiz bir ateş olmayacağına göre cehenneme günahkar bir mümin girse bile ateşle azaba uğramayacak mı?
- Veya cehennemin alevsiz olan tabakaları mı var?

Değerli kardeşimiz,

İlgili ayetlerin meali şöyledir:

“Böylece alev alev yanan bir ateşe karşı sizi uyarmış bulunuyorum, o ateşe ancak gerçeği yalan sayıp sırt çeviren isyankâr kişi girer.” (Leyl, 92/14-16)

Bu ayetle ilgili değişik yorumlar yapılmıştır. Fahreddin Razi’ye göre, burada şu iki yorum daha isabetlidir:

Birincisi: Ayette “ateşe girmeyi” ifade eden “la yaslaha” (Sala) fiilinin asıl lügat manası, “ateşe girmeyi hak etmek”tir. Buna göre, “O ateşe müstahak olan, oraya girmeyi hak eden inkârcı kâfirlerdir.” Bu ifadeden başka kimse girmez manası çıkmaz. Bilakis, cehennemin asıl yaratılış sebebi, gerçeği yalanlayan kâfirlerdir. Çünkü fasık olan mümin cehenneme girse bile orada ebedi değil, geçici bir süreyle kalır ve sonra cennete girer.

İkincisi: Ayetin bu zahiri ifadesinin umumi manasını tahsis eden ve fasıkların da cehenneme gireceklerini bildiren başka ayetlerin bu husustaki ifadeleridir. (bk. Razi, ilgili ayetlerin tefsiri)

Bazı âlimlere göre, bu ayetlerde en şiddetli kâfir ile en takvalı müminin muvazenesi yapılmıştır.

15. ayette, cehennem girmek, şiddetli kâfirlerin hakkı olduğuna işaret edilmiş ve âdeta cehennem sırf onlar için yaratılmıştır. Diğer kâfirler ise, onlara tâbi olarak oraya girerler.”

17. ayette de "cennete girmek en takva sahibi müminlerin hakkı olduğuna" işaret edilmiştir. (bk. Kurtubi, ilgili ayetlerin tefsiri)

Bunun özeti başta da ifade edildiği üzere, "cehennem çok zalim ve pek nankör şerli kâfirler için yaratılmış; cennet ise çok itaatkâr takva sahibi kâmil müminler için yaratılmıştır."

Cehenneme gidenler için pekiştirilmiş sıfat olarak “eşka” (en şaki / zalim, en kâfir) kelimesi kullanılmış, cennete gidenler için de “etka” (en takvalı / en itaatkâr / en dindar) kelimesi kullanılmıştır.

Birer ism-i tafdil olan bu iki kelimenin varlığı, yapılan açıklamaların doğru olduğunun göstergesidir. Ayetlerde bu gerçeğin altı çizilmiştir.

“Cennet takva sahipleri için hazırlanmıştır.” (bk. Al-i İmran, 3/133), “Cehennem kâfirler için hazırlanmıştır.” (bk. Bakara, 2/24) mealindeki ayetlerde de bu hakikate dikkat çekilmiştir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet