Yerin dibine geçen çalım satan kim?

- Bir hadiste, kendini beğenmiş, çalım satarak yürüyen kimsenin yere batırıldığını duydum. Böyle bir hadis var mı, varsa bu kim?

Değerli kardeşimiz,

İlgili hadis-i şerif şöyledir:

“Vaktiyle kendini beğenmiş bir adam güzel elbisesini giymiş, saçını taramış, çalım satarak yürüyordu. Allah Teala onu yerin dibine geçiriverdi. O şahıs kıyamete kadar debelenerek yerin dibini boylamaya devam edecektir.” (Buhari, Enbiya 54, Libas 5; Müslim, Libas 49, 50)

Başka bir hadiste ise: “Böbürlenerek elbisesini yerde sürüyen kimsenin suratına Allah Teala kıyamet gününde bakmaz.” (Buhari, Libas 1, 2, 5; Müslim, Libas 42–48) diye haber verilir.

Bu hadislerde, giyimi kuşamı sebebiyle kibirlenen kimsenin başına gelecek korkunç felaket haber verilmektedir. Nitekim zenginliğiyle böbürlenen Karun’un yerin dibini nasıl boyladığını Kuran bize haber vermektedir.

Demek ki Allah Teala’nın kibirlenenlere verdiği başlıca cezalardan biri, o kimseleri bağırta çağırta, debelene debelene yerin dibine batırmaktır. Dünyada başı yerde olmayanlar, başaşağı yerin dibine girmeyi hak etmiş kimselerdir.

Hâlbuki kula yakışan, kulluğunu bilmek, mütevazı olmaktır.

Acaba bu hadisler, güzel elbise giymeyi kibir alâmeti olarak mı kabul ediyor?

Hayır; varlıklı olan kimsenin güzel ve pahalı elbiseler giymesi yasaklanmamıştır. Dinimiz güzel giyime karşı değildir. Hatta Peygamber Efendimiz (asm), “Allah Teala’nın, kuluna verdiği nimeti onun üstünde görmekten memnun olacağını” (bk. Tirmizî, Edeb 54) ifade buyurmuştur.

Bu hadiste Resul-i Ekrem (asm) Efendimiz, “Allah güzeldir; güzeli sever.” buyurmak suretiyle güzel giyimi teşvik eder. Giydiği güzel şeyleri, kendisine verilen nimete şükür niyetiyle giyen, bununla beraber kendisi gibi giyinip kuşanamayanları küçümsemeyen kimse, giyim kuşam sınırlamasına tabi değildir.

Bu konudaki hadislerde yasaklanan şey, kul olduğunu unutarak giyim kuşamıyla gururlanmak, kendisini başkalarından üstün görmektir.

Bu hadiste anlatılan kişi, Efendimiz (asm)'den önceki dönemlerle ilgilidir. Bu olay örnek verilerek, bunun günah olduğunu bildirmek ve bu tür şeyleri yapmaktan sakındırmaktır.

Şu hâlde, bu örnekleme ile bütün Müslümanlara hatta bütün insanlığa nice mesajlar ve uyarılar verilmektedir. Buna göre:

- Kibirlenmek İslam ahlakına uymayan çirkin bir davranıştır.

- Allah Teala kibirlenenlere merhamet etmeyeceği için onları korkunç şekillerde cezalandırır.

- Bu örnekten herkesin alacağı bir ders, uyarı ve ibret olmalıdır. (İmam Nevevi, Riyazü's-Salihin Tercüme ve Şerh, H.No: 619)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet