Cemaatle kılınan namazda iftitah/başlama tekbiri ne zaman getirilir? İmamdan önce tekbir alınır mı?

Değerli kardeşimiz,

İmam Azam Ebû Hanîfe'ye göre, cemaatin tekbîri imamın tekbirine eşlik etmelidir. İmameyn'e (Ebû Yusuf ile Muhammed) göre imamın tekbirinden hemen sonra olmalıdır.

Bu iki görüşe göre amel etmek caizdir. Ancak daha faziletli olanı hangisidir?

Bu hususta farklı görüşler vardır. Fâkih Ebû Ca'fer diyor ki: Muktedi (imama uyan) “Allahu Ekber” inin “Allah” lâfzı imamınkiyle eşlik eder de “Ekber” lâfzı onunkinden önce söylenirse, muktedi namaza başlamış olmaz.

Bunun gibi imama rükû'da yetişen muktedi, tekbirin Allah lâfzını ayakta, erkber lâfzını rükû’a eğildiğinde söylerse, yine namaza başlamış olmaz. Bunun gibi muktedinin Allah lâfzını imamdan önce teleffuz etmesi de sahih değildir. Bunda icma' vaki olmuştur. Rivayetlerin en zahir olanı da budur. (El-Hulasa - Fetâ.vâ-yi Hindiyye.)

İmamdan önce tekbir getiren kimse, imama uymaya niyet getirmişse, namaza başlamış sayılmaz. Kendi başına kılmaya niyet getirmişse, bu sahih olur, yani tek başına cemaatten ayrı olarak namaza başlamış sayılır. (Şerh-i Fethü'l-Kadîr - El-Muhit / Serahsî.)

Cemaatle kılınan namazlarda birinci rekâta yetişen kimse iftitah tekbirinin faziletine ermiş olur. Sahih olan da budur. Ne var ki imam ile birlikte iftitah tekbiri getirmenin fazileti daha büyüktür. Sahabe-i kiram buna yetişmek için çok dikkatli davranmışlardır. Salih kişilerin de âdeti hep bu yolda olmuştur.

İmama rükû'da yetişen kimse, getirdiği tekbir ile iftitah tekbirini değil, rükû'a varma tekbirini kastetse bile yine de namaza başlamış sayılır, bu niyetine itibar yoktur. Çünkü maksat namaza başlayıp imama uymaktır. (El-Muhit / Serahsi.)

(Celal Yıldırım, Kaynaklarıyla İslam Fıkhı, Uysal Kitabevi: 1/235.)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet