İsrailoğullarının üzerine Dağın kaldırılması, ne demektir?

- Bakara Suresi 63. Ayette geçen, İsrailoğulları'nın üzerine Tur Dağı'nın kaldırılması olayını nasıl anlamalıyız?

Değerli kardeşimiz,

“Ey İsrail'in evlatları! Bir vakit de Tevratı uygulayacağınıza dair sizden söz almış, sonra bu ahdi bozduğunuz için Dağı üzerinize kaldırarak demiştik ki: 'Size verdiğimiz Kitaba kuvvetle sarılın ve muhtevasını iyi inceleyip ders alın ki kötü akıbetten korunasınız.'" (Bakara, 2/63)

Bu konuda farklı yorumlar vardır.

Allah gerçekten, Yahudilerin bulunduğu yerleşim bölgesi üzerine Tur Dağını kaldırmış ve -bir süre için de olsa- Tevrat’a iman etmeyle alakalı misaka bağlı kalmaları sağlanmıştır. Yerküresinin kazıkları/direkleri olan dağları -yerle birlikte- sürekli havada durduran Allah’ın, önemli bir imtihanın başarılması için -bir süreliğine- bir dağı yerinden söküp havada durdurması aklen ve dinen mümkündür.

Ancak bu konuda şöyle bir itiraz olabilir; din bir imtihandır. Bu imtihanda akla kapı açılır fakat özgür iradesi elinden alınmaz, bir şeyi kabul etmek zorunda bırakılmaz. Aksi takdirde özgür iradeden söz edilemez. Buna cevap olarak demişler ki, ilk etapta bu olay aklı kabule zorlayan bir görüntü veriyor olsa bile, zaman içinde bunu -kendilerine yönelik bir uyarı olarak değil de- jeolojik bir tabii olay olarak görmeleri mümkündür. Bir süre dağın tepelerine inmediğini de görünce tamamen işi tesadüflere verme ihtimali de doğar. Böylece imtihanın gizlilik sırrına aykırı herhangi bir görüntü kalmaz. Nitekim tarih içerisinde kavimlerin helakine sebep olan birçok olay insanlar tarafından normal bir tabiat olayı olarak görülmüş ve bu gün de görülmeye devam etmektedir.(krş. Razî, Beyzavî, ilgili ayetin tefsiri). Elmalılı Hamdi Yazır da bu görüşü yansıtmaya çalışmıştır.

Söz konusu Yahudilerin bulunduğu bölgede, bir deprem neticesinde öyle müthiş sarsıntılar, yarılmalar, kaymalar, buharlaşmalar, volkanik olaylar meydana gelmiş ki, Tur Dağı'ndan çıkan buharlar, dağın tam bir fotoğrafını andırır şekilde bulutumsu heykelin oluşmasına ve bakanların gözünde, sanki dağın bizzat başlarının üzerinde dolaştığına kanaat verecek şekilde, meydana gelen bir olay olma ihtimali kuvvetlidir.

“Bir zamanlar dağı İsrailoğullarının üzerine gölge gibi kaldırdık da üstlerine düşecek sandılar. 'Size verdiğimi (Kitab'ı) kuvvetle tutun ve içinde olanı hatırlayın ki korunasınız.' dedik.” (Araf, 7/171)

mealindeki ayette, olayın tasvir şekli bu yorumu desteklemektedir.(krş. Razî, a.g.y; İbn Aşur, ilgili yer).

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet