ESMÂÜ`L-HÜSNÂ

Cenâb-ı Allah`ın güzel isimleri.

Yaşadığımız dünya, felekler, yıldızlar, ay ve güneş birer âlemdir. Bütün bu âlemler bir ahenk içindedirler. Bu, Allah`ın Rab sıfatının bir tecellisidir. Dünyadaki düzenin kaidelerini koyup, varlıkları bir ahenk içinde yaşatma da Rab sıfatının gereğidir.

Doğmamız, büyümemiz, ölmemiz, insanlardâki yücelik, ahlâk, terbiye, kemal hep Rubûbiyet sıfatının yansımasındandır. Gözün görmesi, aklın ermesi, bütün iş ve hareketler, olma ve oluşma Rab sıfatının bir tecellisidir. Onsuz bir hareket ve düşünce yoktur.

Gerek Kur`ân-ı Kerîm`de gerek hâdis-i şeriflerde gecen birçok güzel ismi vardır. Aslında bu isimleri iki grupta ele almak mümkündür:

a) Hak Teâlâ`nın zatına mahsus bir özel isim olan "Allah" lâfz-ı şerifi Ondan başka bir varlık hakkında kullanılmamıştır. Kullanılması caiz değildir. Bu ismin tesniyesi (ikil siğası) ve çoğulu da yoktur. Bir başka dile tercüme edilemez, hiçbir kelime onun yerini tutamaz.

b) Allahu Teâlâ`nın ikinci gruba giren isimleri, sıfatlarından alınan isimlerdir. Ayet ve Hadislerde Cenâb-ı Hakk`ın pekçok güzel isminden bahsedilir. Bunlardan her biri O`nun sıfatları ile ilgili ve onlardan alınan isimlerdir. Rahman, Rahîm, Âlîm, Hâlik vs. gibi. Bu isimler bir başka dile tercüme edilebilir. Meselâ, Hâlik ismi, yaratan veya yaratıcı olarak söylenebilir. Müminin Allah hakkındaki inancı, O`nun zâtının mukâddes olduğu, diğer zat ve eşyâyâ benzemediği, yüce sıfatlarla sıfatlandığıdır. Allah kendisini Esmâü`l-Hüsnâ en güzel isimler ile isimlendirmiştir (el-A ‚râf, 7/180; el-Isrâ, 17/1 10; Tâhâ, 20/7; el-Haşr, 59/24). Doksan dokuz adet olan bu isimlerin basinda "Allah gelir. Diger isimlerin hiçbiri anlam ve içerik itibariyla "Allah" isminin yerini alamaz. Bu nedenle, Islâm`a girecek kişi, "Lâ ilâhe Illâllah" der; "Lâ ilâhe illa rahman" demez. Namaza başlarken, "Allahü Ekber"der; "Rahman Ekber" diyemez. Allahu Teâlâ`nin bütün isimleri güzeldir. Kur`an-i Kerîm`de, "Allah`in güzel isimleri vardir. O halde Allah`a o güzel isimlerle dua edin" (el-A`râf, 7/180);

"De ki: "Ister Allah deyip dua edin, ister Rahman deyip dua edin; hangisi ile dua ederseniz edin, onun güzel isimleri vardir " (el-Isrâ, 1 7/110) buyurulmuştur

Peygamber efendimiz de bir hadislerinde şöyle buyurmuştur: "Allahu Teâlâ`nin doksan dokuz ismi vardir. O isimleri kim ezberlerse (sayar, manasini anlar ve şuûruna ererse) cennete gider. şüphesiz, Allah tektir ve tek olmayi sever" (Buhârî, Daavât, 68). Allahu Teâlâ`nin isimleri doksandokuz isimden ibaret degildir. O`nun ayet ve Hadislerde gecen başka isimleri de vardir. Yalniz Tirmizî ve Ibn Mâce`de geçen bir hadiste bu doksandokuz isim teker teker sayilmiştir.