Kişi üç yaşında imam olabilir mi? Çocukların imamlığı geçerli midir?

Çocuk üç aylıkken Kur'an'dan bir ayet okuyormuş, Hristiyan ailesi dediklerini anlamasa da tanıdıkları anlar ve ne dediğini anlatır. Çocuk hiç öğrenmeden beş dil konuşuyormuş ve Kur'an biliyormuş. Hatta onun videosunu bile izledim. Kendisi Tanzanya'da yaşıyormuş. Böyle bir şey mümkün mü? Mantıkla düşünürsem imkansız, ama yine de sorayım dedim...

Cevap

Değerli kardeşimiz,

Üç yaşındaki bir çocuğun Kur'an okuması mümkündür. Nitekim İslam tarihinde böyle zatlar vardır. Bunlardan birisi de Süfyân bin Uyeyne'dir. Dört yaşındayken Kur'ân-ı Kerîm'i ezberledi. Yedi yaşında hadîs-i şerîf yazmaya başladı. Ancak üç yaşındaki bir çocuk imam olamaz.

İmamlığın dinen geçerliliği için, imamın bülûğa ermiş olması şartı fakihler arasında tartışmalıdır.

Hanefî mezhebine ve İbn Hazm'a göre, cemaatle kılınan bütün namazlarda imamın baliğ olması şart iken, Mâlikî ve Hanbelî fakihleriyle bazı Hanefîler bunu sadece farz namazlarda şart koşar, mümeyyiz küçüğün küsûf ve teravih gibi namazlarda ya da kendisi gibi kimselere imamlığını sahih görürler.

Mümeyyiz, ergenlik çağına yaklaşan, iyi ve kötüyü birbirinden ayırt edebilen çocuktur.

Şâfiîlere, bazı tabiîn âlimlerine ve Mâlikî fakihlerine göre ise, hem farz hem nafile namazlarda imamın bülûğa ermesi daha iyi olmakla birlikte, mümeyyiz olması da yeterlidir.

Ancak Şâfî mezhebinde, cuma namazı için imamın baliğ olması şartını arayanlar bulunduğu gibi mümeyyiz çocuğun yetişkinlere imametini mekruh görenler de vardır.

İmamın büluğa ermiş olma şartını arayanlar,

 “İmam cemaatin namazına kefildir.” (Ebû Dâvûd, Salât, 32; Tirmizî, Mevâkit, 39)

hadisinin dolaylı anlatımına, bülûğa ermeyen çocuğun imam yapılmamasına ilişkin sahabe görüşlerine, ayrıca çocuğun namazının nafile olduğu, cemaatin farz namazın nafileye bina edilmesinin caiz olmayacağı görüşüne dayanmaktadırlar.

Şâfî fakihleri ise Hz. Peygamber (asm) döneminde Amr b. Selime'nin henüz yedi yaşlarında iken kavmine imamlık yaptığına dair rivayeti (Buhârî, Meğazî, 53; Ebû Dâvûd, Salât, 60) delil alırlar. (bk. DİA İslam Ansiklopedisi, İmam md.)

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet